اجرای طرح غربالگری آلزایمر ضروری است

بامدادجنوب – داود علیزاده

آلزایمر و دمانس، از اصلی‌ترین چالش‌های سلامت جوامع سالمند در دهه‌های آینده محسوب می‌شوند. طبق پیش‌بینی‌ها تا سال ۲۰۵۰، از هر سه نفر در دنیا یک نفر بالای ۶۰ سال خواهد بود و ایران هم با روند رشد جمعیت سالمندی روبه‌روست که سه برابر میانگین جهانی است. بیماری آلزایمر که اغلب در سنین بالای ۶۵ سال بروز می‌کند، فقط محدود به سالمندان نیست و آموزش پیشگیری و مراقبت باید از سنین پایین آغاز شود. ماه جهانی آلزایمر که امسال از ۱۵ شهریور تا ۱۵ مهرماه است، با مشارکت کشورهای عضو انجمن جهانی آلزایمر برگزار می‌شود و فرصتی برای جلب توجه مسئولان و آگاه‌سازی مردم درباره این بیماری است. امسال، با شعار «درباره دمانس بپرس، درباره بیماری آلزایمر بپرس»، استان بوشهر نیز برنامه‌های ویژه‌ای را در سطح شهرهای خود تدارک دیده است. به همین مناسبت، با غلامحسین کروبی، مدیرعامل بنیاد فرزانگان جهان‌دیده استان بوشهر، به گفت‌وگو نشستیم تا از اقدامات و دیدگاه‌های او در حوزه پیشگیری، آگاهی و حمایت از سالمندان بپرسیم.

غلامحسین کروبی، رئیس هیئت مدیره انجمن خیریه آلزایمر و مدیرعامل بنیاد فرزانگان جهان‌دیده استان بوشهر، با اشاره به شعار امسال انجمن جهانی آلزایمر «درباره دمانس بپرس، درباره بیماری آلزایمر بپرس» گفت: این موضوع به همه مردم و نسل‌ها مرتبط است و نیازمند مشارکت جدی مردم، سازمان‌های مردم‌نهاد و سازمان‌های دولتی ذیربط به عنوان اعضای شورای سالمندان استان هستیم.

وی سواد سلامت درباره بیماری آلزایمر و دمانس را بسیار مهم دانست و افزود: شهر بوشهر یکی از شهرهای دوستدار سالمند است و بر ارتقای آگاهی عمومی، حمایت از سالمندان و توسعه زیرساخت‌های مناسب برای زندگی بهتر آن‌ها تأکید دارد. در اجرای طرح «بوشهر شهر دوستدار سالمند» شهرداری بندر بوشهر موظف شده دبیرخانه دائمی شهر دوستدار سالمند را در ساختمان شهرداری مرکزی ایجاد نماید و برای پیاده سازی دستاوردهای پژوهش و راهبردهای شهر دوستدار سالمند که توسط معاونت پژوهشی دانشگاه خلیج فارس به عنوان مجری و بنیاد فرزانگان به عنوان کارفرما و اداره کل بهزیستی ناظر بر اجرای طرح، در دست مطالعه را به مرحله اجرا درآورد و همه سازمان‌های دولتی به وظیفه قانونی خود طبق سند ملی سالمندی عمل نمایند.

به گفته کروبی، آلزایمر ممکن است هر فردی را در خانواده یا جامعه درگیر کند و شایع‌ترین نوع دمانس است. آموزش مراقبت و پیشگیری از عوامل ۱۴ گانه خطر این بیماری باید به همه سنین ارائه شود.

وی با اشاره به اینکه ۱۰۵ هزار نفر در استان بالای ۶۰ سال سن دارند، گفت: بوشهر جزو استان‌های جوان کشور است، اما نرخ رشد جمعیت سالمندی در آن ۵ درصد است که سه برابر میانگین جهانی محسوب می‌شود. این در حالی است که نرخ تولد در استان کمتر از ۲ درصد است.

وی ادامه داد: پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۵۰ از هر سه نفر در دنیا یک نفر بالای ۶۰ سال باشد؛ بنابراین، آموزش و پیشگیری باید از دوران کودکی آغاز شود تا زمانی که کشور با موج سنگین سالمندی و بیماری‌های وابسته به آن مواجه می‌شود، شاهد زیست بهتر شهروندان و سالمندان سالم‌تری باشیم.

مدیرعامل بنیاد فرزانگان با تأکید بر اهمیت سلامت روان گفت: سلامت بهداشت روان و سلامت اجتماعی دو مؤلفه مهم و از بزرگ‌ترین سرمایه‌های هر کشور هستند. اگر برای ساختمان‌ها هزاران میلیارد هزینه کنیم، اما شهروندان و سالمندان از آرامش روحی و روانی برخوردار نباشند و سلامتی اجتماعی دچار آسیب باشد، آن کشور زیان خواهد دید.

او همچنین خاطرنشان کرد: نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل می‌دهند که به دلیل طول عمر بیشتر، تغییرات هورمونی، ریسک ژنتیکی و عوامل اجتماعی نسبت به مردان، احتمال بالاتری برای ابتلا به بیماری‌های دوره سالمندی از جمله بیماری آلزایمر دارند.

کروبی در تشریح فعالیت‌های بنیاد فرزانگان جهان‌دیده گفت: عمده برنامه‌های این انجمن شامل توانبخشی، پیشگیری، فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی، ورزش، توانمندسازی، نگهداری و تأمین سلامت و تکریم و منزلت سالمندان است. در حوزه آلزایمر نیز مأموریت ما و انجمن دمانس و آلزایمر ایران، ارتقای آگاهی عمومی، افزایش سواد سلامت و جلب مشارکت اجتماعی در این زمینه است.

وی در پایان تأکید کرد: آلزایمر محدود به سالمندان نیست و همه گروه‌های سنی باید آن را بشناسند. یکی‌از ضروری‌ترین و مهمترین اقدامات در حوزه بیماری‌ آلزایمر و انواع دمانس ها. طرح غربالگری جمعیت استان است که باید توسط دانشگاه علوم پزشکی و به کمک اداره کل بهزیستی و مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد، هرچه سریع‌تر اجرا شود. استان بوشهر با نرخ رشد ۵ درصد جمعیت سالمندی بالاتر از میانگین جهانی قرار دارد، در حالی که نرخ تولد کمتر از ۲ درصد است. میانگین سالمندی در ایران ۱۰ درصد، در گیلان ۱۵ درصد و در بوشهر ۷ تا ۸ درصد است. برآورد می‌شود تا سال ۲۰۵۰ یک‌سوم جمعیت کشور سالمند باشند.