بستر حضور فعال دانشجویان در عرصه سیاسی فراهم نیست

بامدادجنوب_مریم خوئینی

۱۶ آذر در تقویم ما تنها یک تاریخ نیست؛ روزی است که در ذهن و حافظه‌ دانشگاه ایران حک شده است تا یادآوری کند دانشگاه، علاوه بر رسالت علمی در کنار کلاس درس و آزمایشگاه و …، نقشی جدی در طرح دغدغه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دارد؛ دستاوردی که می‌توانیم بگوییم ثمره خون سه دانشجوی شهید سال ۱۳۳۲ است که از جان خود گذشتند و باعث شدند فرصتی برای شنیدن صدای نسل جوان و بازخوانی نقش دانشگاه در آینده‌سازی کشور فراهم شود. در این میان تشکل‌های دانشجویی و دانشجویان نباید این فرصت گرانبها را ارزان خرج مراسم‌ جُنگ شادی یا نظیر آن در دانشگاه‌ها کنند. زیرا این روز، روزی است که دانشگاهیان الفبای همدلی و فعالیت مدنی را مرور کردند.

هم‌زمان با فرارسیدن روز دانشجو، چند دانشگاه‌ کشور به صحنه‌ای برای گفت‌وگوهای مستقیم میان دانشجویان و عالی‌ترین مقام‌های سه قوه تبدیل شده‌اند. دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، میزبان مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور به همراه وزرای علوم و بهداشت است. قرار است حدود ۱۳ تشکل دانشجویی از طیف‌های مختلف دیدگاه‌ها و مطالبات خود را به‌طور مستقیم مطرح کنند؛ فرصتی که می‌تواند روایت روشنی از نگاه دولت به دانشگاهیان ارائه دهد. از سوی دیگر هم‌زمان خبرها از حضور رئیس قوه قضائیه در دانشگاه زنجان و سفر رئیس مجلس شورای اسلامی به دانشگاه فردوسی مشهد حکایت دارد؛ رویدادهایی که نشان می‌دهد امسال ۱۶ آذر بیش از هر زمان دیگری به صحنه شنیده‌شدن صدای دانشجویان و پاسخ‌گویی چهره‌های ارشد کشور تبدیل شده است.

در بوشهر هم قرار است ارسلان زارع استاندار بوشهر صبح تا ظهر یکشنبه ۱۶ آذر در دانشگاه علوم پزشکی بوشهر شرکت کند و مراسم بزرگداشت روز دانشجو با حضور وی برگزار شود.

دانشگاه و دانشجو از فضای سیاسی فاصله گرفته‌اند

سوالی که در این میان مطرح می‌شود این است که دانشجویان امروز چه جایگاهی برای خود در پیگیری مسائل کشور قائل هستند؟

آرش عباسی، دبیر انجمن اسلامی دانشگاه خلیج فارس، درگفت‌وگو با بامداد جنوب با تأکید بر نقش تاریخی و اجتماعی دانشجویان گفت: دانشجویان به عنوان قشر تحصیل‌کرده جامعه، همواره سهم مهمی در پیگیری مسائل اجتماعی و پیشبرد کشور داشته‌اند. با این حال معتقد هستم شرایط کنونی با جایگاه که مد نظر است فاصله دارد.

وی در ادامه با اشاره به فضای فعلی دانشگاه‌ها تصریح کرد: متأسفانه امروز بستر لازم برای حضور فعال دانشجویان در عرصه سیاسی فراهم نیست و عملاً دانشگاه و دانشجو از فضای سیاسی فاصله گرفته‌اند.

به گفته این دانشجوی دانشگاه خلیج فارس بازگشت دانشگاه به نقش مطالبه‌گر خود نیازمند دو شرط است؛ نخست اینکه دانشجو همچنان روحیه مطالبه‌گری و مشارکت داشته باشد و دوم اینکه افرادی که در جایگاه تصمیم‌سازی قرار دارند، برای دیدگاه‌های دانشجویان احترام قائل شوند و از این نظر در فرآیندهای تصمیم‌گیری استفاده کنند.

عباسی با بیان اینکه وضعیت فعلی فعالیت سیاسی در دانشگاه‌ها را مطلوب نمی‌داند، گفت: اکنون در ضعیف‌ترین موقعیت فعالیت سیاسی در دانشگاه‌ها قرار داریم و همین موضوع باعث شده میزان اثرگذاری دانشجویان در سیاست‌گذاری‌ها به شکل محسوسی کاهش پیدا کند.

صدای دانشجو شنیده نمی‌شود

نازنین غلامی، دانشــجوی دانشــگاه آزاد بوشهر، نیز در گفت‌وگو با بامداد جنوب، مهم‌ترین چالش این روزهای دانشجویان را ضعف کیفیت آموزش و نامتناسب بودن آن با شرایط جامعه دانست و گفت: آنچه در دانشگاه یاد می‌گیریم با چیزی که در بازار کار با آن مواجه می‌شویم کاملاً متفاوت است؛ انگار دو دنیای جدا از هم هستند. در نهایت مجبوریم خودمان پیگیری کنیم و آنچه را واقعاً لازم است، به‌صورت مستقل بیاموزیم.

او درباره نقش دانشجو در جامعه نیز تأکید کرد: به طور کلی نسل جوان قطعاً ایده‌های خوبی دارد. اما واقعیت این است که به دانشجو توجه نمی‌شود. معمولاً بزرگ‌ترها با استناد به تجربه‌شان و ضرب‌المثلی مانند «ما دو تا پیراهن بیشتر از شما پاره کرده‌ایم» به ما می‌گویند که بیشتر می‌دانند، در حالی که این نگاه اشتباه است. هر کسی تجربه خودش را دارد و ممکن است در برخی موقعیت‌ها من دانشجوی جوان، بهتر از فردی که چند پیراهن پاره کرده عمل کنم؛ بحث اصلی این است که باید به جوان و دانشجو توجه شود.

این دانشجو در خصوص فضای سیاسی دانشگاه نیز تصریح کرد: در حال حاضر خیلی نمی‌شود درباره فضای سیاسی صحبت کرد؛ دانشجویان هر جا که لازم بوده نظر خود را بیان کرده‌اند، اما به دلیل برخی مشکلات مثل محرومیت‌ از تحصیل یا پیامدهای دیگر معمولاً سکوت می‌کنند. با این حال می‌توان گفت امروزه دانشجوها نسبت به گذشته فهم سیاسی بهتری دارند.

این دانشجوی جوان با بیان اینکه مشکل اصلی در شنیده نشدن صدای دانشجوست، گفت: صدای قشر دانشجو اصلاً به گوش مسئولان نمی‌رسد. مگر اینکه برنامه‌ای مثل تریبون آزاد برگزار شود یا دانشجویی آن‌قدر شجاعت داشته باشد که حرف‌هایش را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کند. اما باید بگویم ما شجاعت حرف زدن را داریم، اما باید دید آیا گوشی برای شنیدن وجود دارد یا نه.