جلسه پشت پرده نداریم؛ حامی همه احزاب هستیم

بامدادجنوب_مریم خوئینی

پس از انتشار مطلبی گفت‌وگو محور با دو تن از چهره‌های سیاسی در خصوص فعالیت‌های حزبی و احیای دوباره خانه احزاب استان بوشهر، پرسش‌های تازه‌ای درباره جایگاه خانه احزاب و رویکرد مجموعه سیاسی استان در این خصوص مطرح شد. از آنجا که کارآمدی خانه احزاب، شاخص مهمی برای سنجش میزان تعامل و بلوغ سیاسی در هر استان است تلاش کردیم این موضوع را از منظر نهاد حاکمیتی استان واکاوی کنیم. بر همین اساس، در گفت‌وگوی اختصاصی با هادی اخلاقی مدیرکل سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری استانداری بوشهر، روایت رسمی به این انتقادها را انعکاس دهیم؛ گفت‌وگویی که فراتر از پاسخ‌گویی به چند انتقاد، تصویر دقیق‌تری از چالش‌های ساختاری، برداشت‌های متفاوت از وظایف قانونی و مسیر پیشِ‌روی خانه احزاب در بوشهر ارائه می‌دهد.

مشارکت سیاسی یکی از شعارهای محوری نظام و دولت

مدیرکل سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری استانداری بوشهر با یادآوری این نکته که احیای خانه احزاب و فعال‌سازی فعالیت‌های سیاسی، یکی از مسئولیت‌های ذاتی وزارت کشور است، گفت: در ساختار وزارت کشور، فراهم آوردن بستر لازم برای انجام رفتار سیاسی جامعه یک وظیفه کلیدی است، بر همین اساس، ما به عنوان نماینده عالی دولت و مدیران سیاسی استان وظیفه داریم بستر لازم را برای فعالیت قانونی احزاب فراهم کنیم.

اخلاقی تصریح کرد: قانون‌گذار برای سامان‌دهی انواع فعالیت‌ها در جامعه، چارچوب مشخصی تعیین کرده است. برای فعالیت‌های غیرسیاسی و غیرانتفاعی، نهاد «سازمان مردم‌نهاد» پیش‌بینی شده است. برای فعالیت سیاسی نیز، قانون‌گذار یک نهاد مستقل و خصوصی به نام «حزب» تعریف کرده است. قانون همچنین مشخص کرده که مؤسسان حزب باید استقلال مالی داشته باشند؛ براساس ماده ۱۴ قانون احزاب مصوب ۱۳۹۵، منابع مالی احزاب باید از طریق قانونی تأمین و هزینه شود. کلیه درآمدها، منابع آن و مصارف و هزینه‌های حزب باید در دفاتر قانونی ثبت شود.

وی در همین حال گفت: دولت از طریق وزارت کشور یک بودجه مشخصی به صورت متمرکز در اختیار خانه احزاب کشور برای گسترش فعالیت‌های آن قرار می‌دهد.

خانه احزاب؛ نهادی برای حمایت از همه احزاب

وی در پاسخ به پرسشی درباره نحوه حمایت استانداری از احیای خانه احزاب و ایجاد مکانی برای فعالیت این نهاد، گفت: با درایتی که آقای استاندار داشت، تصمیم گرفتیم بحث احزاب را جدی‌تر دنبال کنیم و این مجموعه‌ها را دوباره فعال کنیم. ما بر اساس اعتقادات‌مان به این نتیجه رسیدیم که فعالیت سیاسی باید گسترش پیدا کند؛ مشارکت سیاسی برای ما اهمیت دارد و دغدغه‌های سیاسی مردم برایمان مهم است. بنابراین گفتیم بیاییم دوباره این احزاب را کمک کنیم، آنها را بالنده کنیم، رشد بدهیم و کمک کنیم دوباره سرپا شوند.

وی ادامه داد: قانون‌گذار هم دقیقاً با همین نگاه عمل کرده است. چون احزاب مختلف با دیدگاه‌های متفاوت و حتی متضاد فعالیت می‌کنند و گاهی مقابل هم قرار می‌گیرند، بر همین اساس قانون‌گذار یک نهاد بالادستی طراحی کرده تا همه این گروه‌ها زیر یک چتر جمع شوند؛ نهادی که بتواند حمایت کند، فرصت بدهد، هماهنگی ایجاد کند و اگر لازم بود بین احزاب مختلف ارتباط برقرار کند. همان‌طور که سندیکاهای کارگری برای حمایت از کارگران تشکیل می‌شود، یا نهادهای صنفی مخصوص پرستاران، پزشکان یا اصناف مختلف وجود دارد، قانون‌گذار برای احزاب هم نهادی به نام «خانه احزاب» ایجاد کرده تا نقش همان تشکیلات بالادستی و حمایتی را برای فعالیت سیاسی ایفا کند.

مدیرکل سیاسی و انتخابات استانداری بوشهر افزود: در عرصه سیاست سه طیف عمده فعالیت دارند: اصول‌گرایان، اصلاح‌طلبان و گروه‌هایی که نه خود را اصول‌گرا می‌دانند و نه اصلاح‌طلب؛ یعنی مستقل‌ها یا اعتدالی‌ها. قانون‌گذار گفته همه این‌ها باید زیر سقف خانه احزاب کنار هم قرار بگیرند تا فعالیتشان منسجم‌تر و هماهنگ‌تر شود و فرصت برابر برای همه برقرار باشد.

تأمین مکان برای خانه احزاب؛ کمک، نه وظیفه

اخلاقی با بیان اینکه قانونا تأمین مکان برای احزاب یا خانه احزاب بر عهده استانداری نیست، گفت: به‌دلیل تعهد شخصی، علاقه و هدف‌گذاری‌ای که داشتیم و نه به‌عنوان وظیفه قانونی اعلام کردیم که تلاش می‌کنیم فضای فعالیت احزاب را فراهم کنیم. از همان روز اول، موضوع تأمین مکان مناسب برای خانه احزاب یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مجموعه سیاسی استانداری بوده است. ابتدا چند مکان دولتی را شناسایی کردیم، اما قانون اجازه نمی‌دهد فضاهای اداری در اختیار نهادی با ماهیت خصوصی مانند خانه احزاب قرار گیرد.

او ادامه داد: بعد از آن، دو مسیر را هم‌زمان دنبال کردیم. در  مسیر بلندمدت، طرحی را تدوین کردیم بر مبنای نقش اجتماعی احزاب؛ یعنی اینکه احزاب می‌توانند مشارکت اجتماعی را افزایش دهند، نشاط ایجاد کنند و در آگاهی‌بخشی جامعه نقش داشته باشند. با سازمان مدیریت و چند نهاد دیگر مذاکراتی انجام و قرار شد اگر این طرح در شورای راهبردی و شورای برنامه‌ریزی استان تصویب شود، بتوانیم از مسیر قانونی، مکانی را برای خانه احزاب خریداری کنیم یا اختصاص دهیم تا مالکیت آن دائمی و ثبت‌شده باشد. هرچند این روند زمان‌بر است اما همچنان در حال پیگیری آن هستیم.

وی افزود: در مسیر کوتاه‌مدت نیز تأمین فضای موقت برای یک‌سال مد نظر قرار داده‌ایم، چند گزینه موقت را بررسی کردیم. یکی از مکان‌های مناسب، بخشی از ساختمان خانه کارگر بود که فضای بلااستفاده داشت. با آن مجموعه مذاکرات موفقی داشتیم و رئیس و نایب‌رئیس خانه احزاب نیز شخصاً مکان را بازدید و تأیید کردند. مشکل اصلی هزینه‌های نسبتاً بالای تعمیرات بود. به‌دلیل همین هزینه و زمان تعمیر، گزینه دوم را هم فعال کردیم یعنی اجاره یک مکان مناسب از دستگاه‌ها یا مجموعه‌هایی که از نظر قانونی امکان همکاری دارند. چند گزینه در حال بررسی و مذاکره است.

ارتباط استانداری با احزاب رسمی و قانونی است

مدیرکل سیاسی در ادامه در خصوص سیاست رسمی استانداری درباره نحوه دعوت و چینش نمایندگان احزاب، گفت: استانداری، طبق قانون، مرجع نظارت بر احزاب در استان است؛ همان‌طور که وزارت کشور در سطح ملی و فرمانداری‌ها در سطح شهرستان‌ها این مسئولیت را بر عهده دارند. بنابراین ارتباط ما با احزاب یک ارتباط کاملاً رسمی، مستمر و قانونی است. با تأکید بر اینکه «حزب» با «خانه احزاب» دو موضوع جدا از هم هستند؛ احزاب هویت مستقل دارند و هرکدام در چارچوب اهداف و اساسنامه خود فعالیت می‌کنند، اما خانه احزاب یک نهاد فراگیر است که قرار است مجموعه احزاب را زیر یک چتر هماهنگ‌کننده گرد هم بیاورد.

اخلاقی افزود: در این دوره، رابطه استانداری با احزاب بسیار خوب و نزدیک بوده است و همه احزاب بدون استثناء امکان دیدار با مدیرکل سیاسی، معاون سیاسی و حتی شخص استاندار را داشته‌اند. هیچ محدودیت یا منع رسمی برای حضور هیچ حزبی در استانداری وجود نداشته و همواره با احترام کامل با آنان رفتار شده است.

جلسه اختصاصی با احزاب نداشتیم

وی بیان کرد: ما هیچ جلسه‌ای به نام جلسه رسمی با خانه احزاب یا احزاب برگزار نکرده‌ایم مگر اینکه تمام شاخص‌های جلسه رسمی رعایت شده باشد؛ یعنی اعلام رسمی اعضای جلسه، زمان، مکان، عنوان و دستور جلسه. در همه نشست‌هایی که برگزار شد، تمام احزابی که دارای مجوز بودند حتی آنهایی که سال‌ها غیرفعال بودند، بدون استثناء دعوت شدند. هیچ حزب یا جریانی از هیچ طیفی حذف نشده است. ما هیچ جلسه اختصاصی و پشت‌پرده‌ای با عنوان خانه احزاب نداشتیم. تنها موردی که جلسه‌ای با ترکیب محدود مطرح شد، همان جلسه‌ای بود که رئیس خانه احزاب شخصاً درخواست دیدار دو نفره با بنده داشت، که با مخالفت من تبدیل به جلسه‌ای با حضور پنج عضو شورای مرکزی خانه احزاب شد. اما از آن پنج نفر فقط دو نفر (رئیس و خزانه‌دار) حاضر شدند و چون حد نصاب تکمیل نشد، جلسه عملاً تشکیل نشد. بنابراین، اگر دوستان تصور می‌کنند جلسه‌ای بدون اطلاع برخی افراد برگزار شده، خواهش می‌کنیم عنوان جلسه، تاریخ، زمان، مکان و اعضای حاضر را اعلام کنند تا بررسی شود؛ زیرا در تمامی نشست‌ها، استانداری هیچ نقشی جز دعوت رسمی و فراهم‌کردن فضای حضور احزاب نداشته است.

مدیرکل سیاسی، انتخابات و تقسیمات کشوری استانداری بوشهر در مورد احتمال اینکه استانداری ارتباط محدود یا ویژه‌ای با یک فراکسیون خاص داشته باشد، گفت:. به‌صراحت می‌گویم هیچ تفاوتی میان احزاب از نظر ما وجود ندارد. جالب است بدانید در عمل، برخی احزاب اصولگرا را حتی بیشتر از احزاب اصلاح‌طلب ملاقات کرده‌ام، در حالی‌ که گرایش شخصی‌ام اصلاح‌طلبی است و آن را هم شفاف اعلام می‌کنم. به شخصه در خدمت به احزاب هیچ تفاوتی قابل نشده‌ام. نکته جالب اینکه در شرایط فعلی و در پاره‌ای موارد احزاب اصلاح‌طلب نسبت به ما نگاه انتقادی بیشتری داشته‌اند و احزاب اصولگرا به مراتب کمتر از ما انتقاد داشته‌اند.

اخلاقی عنوان کرد: فعالیت یک حزب برخاسته از اراده همان حزب است و این موضوع ربطی به رفتار ما ندارد و ما فقط نقش حامی احزاب را برعهده داریم. آمادگی داریم از هر حزب با هر گرایش سیاسی  اصولگرا، اصلاح‌طلب، معتدل یا مستقل که فعالیتش را در چارچوب قانون دنبال کند، طبق قانون حمایت کنیم.

وی با اشاره به اینکه ما بیش از خود احزاب، مشتاق احیای فعالیت حزبی بوده‌ایم، بیان کرد: حتی استانداری ابتکار عمل را به دست گرفت، احزاب را دعوت کرد و دنبال ایجاد و تقویت این نهاد رفت. الان هم پیگیر تأمین مکان برای خانه احزاب هستیم، در حالی‌ که چنین مطالبه‌ای از سوی احزاب در ابتدا مطرح نشده بود. بنابراین تأکید می‌کنم که استانداری کنار تمام احزاب است.