بوشهر حلقه اتصال شمال و جنوب

بامدادجنوب_مریم خوئینی

نخستین اجلاس استانداران استان‌های ساحلی کشورهای حاشیه دریای خزر با شعار «خزر، پل دوستی و توسعه منطقه‌ای» سه‌شنبه ۲۷ آبان در رشت آغاز شد؛ رویدادی که نمایندگانی از ایران و هیأت‌هایی از کشورهای خارجی همجوار خزر را گرد هم آورده تا درباره همکاری‌های اقتصادی، محیط‌زیستی و توسعه پایدار در بزرگ‌ترین پهنه آبی بسته جهان گفت‌وگو کنند.

این اجلاس دو روزه به ابتکار جمهوری اسلامی ایران و با هدف تقویت همکاری‌های منطقه‌ای، افزایش تعاملات اقتصادی و هماهنگی در زمینه توسعه پایدار و حفاظت محیط‌زیست در بزرگترین پهنه آبی بسته جهان، میزبان هیأت‌هایی از ۹ منطقه خارجی و پنج استان ایرانی است.

طبق اعلام دبیرخانه اجلاس، نمایندگانی از استان‌های آستراخان، داغستان و کالمیکیا از روسیه، باکو، لنکران و سومقاییت از جمهوری آذربایجان، مانگیستایو و آتی‌رائو از قزاقستان و استان بالکان از ترکمنستان در این نشست حضور دارند؛ از ایران نیز استان‌های بوشهر، مازندران، گلستان، هرمزگان و سیستان‌و بلوچستان مهمان و گیلان میزبان اجلاس هستند.

نخستین اجلاس استانداران استان‌های ساحلی کشورهای حاشیه خزر در سه نشست تخصصی شامل اقتصاد با محورهای سرمایه‌گذاری، تجارت، صنعت، کشاورزی و گردشگری و نقش فرهنگ در ویژندسازی گردشگری، ترانزیت با موضوعات توسعه کریدور شمال–جنوب، مسیرهای دریایی، زمینی و ریلی و همکاری‌های گمرکی، و محیط‌ زیست با محورهای احیای زیست‌بوم خزر، حفاظت از تالاب‌ها، منابع آبزی و توسعه اقتصاد سبز برگزار می‌شود.

حضور بوشهر در اجلاس استانداران استان‌های ساحلی خزر

از استان بوشهر رسول رستمی معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار بوشهر در اجلاس استانداران استان‌های ساحلی کشورهای حاشیه خزر شرکت کرده است؛ حضور و مشارکتی که می‌تواند به تبادل تجربه‌های ساحلی شمال و جنوب کشور و حتی طرح ظرفیت‌های بوشهر در عرصه ملی و منطقه‌ای کمک کند.

وی در گفت‌وگو با بامداد جنوب درباره اهمیت این نشست و جایگاه استان‌های ساحلی در دیپلماسی منطقه‌ای دولت چهاردهم، گفت: یکی از محورهای اصلی سیاست خارجی در دولت چهاردهم، فعال‌سازی دیپلماسی استانی است. در ماه‌های اخیر و با همکاری وزارت کشور و وزارت امور خارجه، چند نشست مهم در استان‌های محوری برگزار شده و این اجلاس نیز ادامه همین رویکرد است. با توجه به اهمیت همسایگان در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه در این دولت، فعال‌کردن ظرفیت استان‌های ساحلی در شمال و جنوب کشور می‌تواند به تقویت روابط منطقه‌ای کمک کند.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار بوشهر با اشاره به ویژگی ژئوپلیتیکی دریای خزر و نقش استان‌های پیرامونی آن افزود: این اجلاس نخستین بار است که با حضور استان‌های شمالی و هیأت‌هایی از کشورهای مختلف برگزار می‌شود. استان‌های ساحلی جنوبی، از جمله بوشهر نیز با هدف‌گذاری مشخص دعوت شده‌اند؛ زیرا هم‌افزایی اقتصادی، ارتباطات تکمیلی و همکاری بخش خصوصی می‌تواند زمینه‌ساز رونق اقتصادی در سطح استان‌ها و حتی سطح ملی شود.

بوشهر حلقه اتصال تجارت شمال و جنوب

رستمی درباره محورهای حضور بوشهر در این نشست گفت: من در نشست تخصصی سرمایه‌گذاری و توسعه منطقه‌ای، با هماهنگی معاون هماهنگی توسعه منطقه‌ای وزارت کشور، شرکت داشتم و موضوع همکاری مشترک میان استان‌های شمالی و جنوبی کشور را مطرح کردیم. رهیافت ما بر تکمیل زنجیره اقتصادی با استان‌های حاشیه خزر، تقویت لجستیک بندری، توسعه خطوط ریلی و بزرگراه‌های اتصال‌دهنده شمال و جنوب، و به‌ویژه پیوند این شبکه به بوشهر و سپس کشورهای حوزه خلیج فارس متمرکز بود.

وی افزود: این ارتباطات گسترده می‌تواند بوشهر را به حلقه اتصال تجارت منطقه‌ای با کشورهایی مانند قطر، دبی، عمان حتی هند، چین و همچنین کشورهای آفریقایی تبدیل کند. زیرساخت‌های بندری ما از جمله بندر دیر که ۷۵ درصد تبادلات با قطر را انجام می‌دهد ظرفیت بی‌نظیری برای ارتقای تجارت دریایی و ایجاد اشتغال پایدار دارند. از سوی دیگر، ظرفیت بزرگ استان در حوزه انرژی و پتروشیمی که حدود ۶۰ درصد تولید کشور در آن متمرکز است فرصت مهمی برای صادرات به کشورهای در حال توسعه حاشیه خزر فراهم می‌کند.

تلاش برای فعال‌سازی مرکز تجارت ایران و قطر در بوشهر

معاون استاندار بوشهر در پاسخ به اینکه آیا امکان میزبانی استان از نشست‌ها یا برنامه‌های مشابه با حضور کشورهای همسایه جنوبی وجود دارد، گفت: بله. از ابتدای سال با همکاری سازمان توسعه تجارت و شورای گفت‌وگو، فعال‌سازی مرکز تجارت ایران و قطر را در دستور کار قرار داده‌ایم. مذاکرات اولیه انجام شده و تفاهم‌نامه‌هایی میان بخش خصوصی دو طرف به امضا رسیده است. امیدواریم پیش از پایان سال ملاقات‌های رسمی و سفرهای مرتبط انجام شود.

رستمی همچنین به برنامه‌ریزی‌های گسترده‌تر اشاره و تصریح کرد: در کنار قطر، توسعه ارتباطات با عربستان، امارات متحده عربی که بزرگ‌ترین مقصد صادراتی ماست و بخش گسترده‌ای از صادرات ما به این کشور است و همچنین عمان را دنبال می‌کنیم.

وی گفت: با اختیاراتی که برای دیپلماسی استانی در دولت چهاردهم در نظر گرفته شده است، بدون شک استانداران ساحلی نقش پررنگ‌تری در پیشبرد همکاری‌های بین‌المللی خواهند داشت و این موضوع می‌تواند به رونق تجارت، سرمایه‌گذاری مشترک و تحرک اقتصادی بیشتر در استان بوشهر منجر شود.

همسایگان؛ اصل محوری دیپلماسی ایران

نخستین اجلاس استانداران استان‌های ساحلی کشورهای حاشیه خزر همان طور که در ابتدای گزارش عنوان شد سه‌شنبه ۲۷ آبان در رشت آغاز به کار کرد. این اجلاس در آیین آغازین خود میزبان وزیر امور خارجه بود.

سید عباس عراقچی در سخنان خود با اشاره به اینکه به همان میزان که خلیج فارس و حوزه پیرامونی آن برای ما اهمیت دارد، حوزه دریای خزر نیز مهم است، گفت: همسایگان ما، اولویت ما هستند. این، مهم‌ترین اصل محوری در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. اولویت ما همسایگان ما هستند و ما برای گسترش روابط با همسایگان و استفاده از ظرفیت‌های بزرگ سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی امنیتی با همسایگان خود برنامه‌ریزی داریم و سیاست خارجی ما نیز در این جهت قرار گرفته است.

وی افزود: جمهوری اسلامی ایران با ۱۵ کشور در دریا و خشکی همسایه است و ما همسایگان بسیار خوبی در همه اطراف خود داریم؛ به‌خصوص در دو حوزه آبی، در پهنه خلیج فارس در جنوب و دریای خزر در شمال.

وزیر امور خارجه همچنین با یادآوری اینکه استان‌های ما در روابط بین‌المللی خودشان به‌تدریج فعال می‌شوند، گفت: این اولین جلسه‌ای است که دیپلماسی استانی را با استان‌های کشورهای همجوار به‌صورت مشترک برگزار می‌کنیم و فکر می‌کنم که تجربه بسیار خوبی خواهد بود. امیدوارم این جلسه به نتایج بسیار خوبی منتهی شود. ان‌شاءالله این روند را در بقیه حوزه همسایگی ایران هم تکرار خواهیم کرد.