بوشهر به برق خورشیدی روی خوش نشان داد

بامدادجنوب – الهام بهروزی

ایران یکی از کشورهایی است که به‌طور میانگین بیش از ۳۰۰ روز آفتابی در سال دارد که همین ویژگی طبیعی، پتانسیل منحصربه‌فردی را برای این سرزمین در برخورداری و توسعه انرژی خورشیدی مهیا کرده‌است. بدیهی است انرژی خورشیدی یکی از پاک‌ترین انرژی‌ها و مطمئن‌ترین جایگزین برای بخشی از مصرف سوخت‌های فسیلی شناخته می‌شود که تاکنون نقش زیادی در تخریب محیط زیست و به خطر انداختن سلامت جامعه انسانی داشته‌اند. این در حالی است که انرژی خورشید کاملا برعکس سوخت‌های فسیلی در تعامل با محیط زیست و بدون‌ هیچ‌گونه آلودگی تولید شده و نقش سازنده‌ای را در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و بهبود کیفیت هوا ایفا می‌کند و به تنوع‌بخشی به سبد انرژی و امنیت انرژی کشور دامن خواهد زد.

با همه این مزیت‌ها، اما توسعه این صنعت در ایران همچنان با چالش‌های جدی روبه‌رو است. در این میان، نبود سیاست‌های پایدار و مشوق‌های اقتصادی کافی برای سرمایه‌گذاران مهم‌ترین موانعی هستند که مانع توسعه این صنعت در ایران شده‌اند. افزون براین، نوسانات ارزی و مشکلات تامین تجهیزات به‌دلیل وابستگی به واردات، هزینه نصب و بهره‌برداری را برای بخش خصوصی افزایش داده‌است که نبود برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌رسانی عمومی باعث شده انرژی خورشیدی هنوز برای بسیاری از مردم و حتی تصمیم‌گیران، یک فناوری لوکس یا کم‌کاربرد تلقی شود.

از سوی دیگر، ضعف در زیرساخت‌های فنی و شبکه برق و همچنین یارانه‌ای بودن انرژی‌هایی چون برق و گاز، مانع بهره‌گیری کامل از ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی در ایران شده است. در کنار این موانع، کمبود هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی و تعریف نشدن یک استراتژی ملی منسجم، توسعه این حوزه را کند کرده است.

با این حال، تجربه کشورهای پیشرو در توسعه انرژی خورشیدی ثابت کرده که با ترکیب حمایت‌های قانونی، جذابیت‌های سرمایه‌گذاری و مشارکت مردمی می‌توان موجی از تحولات سبز و دوستدار محیط‌زیست را در حوزه انرژی ایجاد کرد. بی‌شک ایران نیز با تکیه بر منابع طبیعی غنی، نیروی انسانی متخصص و اتکا بر اراده و دانش داخلی و علم فناوری می‌تواند دستیابی به انرژی پاک را تسریع و آینده‌ای پایدارتر را برای نسل‌های بعد ترسیم کند.

در این میان، برخی بر این باورند که یکی از مهم‌ترین دلایل کندپیش رفتن تولید انرژی خورشیدی در ایران، این است که توجیه اقتصادی ندارد! به عقیده آن‌ها، تولید برق از پنل‌های خورشیدی بسیار هزینه‌بر است و سود آن بسیار اندک!  این در حالی است که دولت در سال‌های اخیر تبلیغات گسترده‌ای برای توسعه پنل‌های خورشیدی انجام داده و حتی ادارات را ملزم به نصب این تجهیزات کرده، اما در این میان کارشناسان انرژی هشدار می‌دهند که برق یارانه‌ای مانع اصلی توجیه اقتصادی این پروژه‌ها است و بدون اصلاح ساختار قیمت‌گذاری، سرمایه‌گذاری در انرژی خورشیدی در ایران به دشواری پیش می‌رود.

در این رابطه، یک کارشناس انرژی با اشاره به این چالش‌ها، بر لزوم اصلاح ساختار قیمت‌گذاری انرژی در کشور تاکید کرد و به انرژی پرس گفت: برای تولید هر مگاوات برق خورشیدی حدود ۱۰ تا ۱۲ هزار متر زمین نیاز است. به‌عنوان نمونه، اگر بخواهید ۱۵ مگاوات برق تولید کنید باید نزدیک به ۱۷ هکتار زمین در اختیار داشته باشید. این نشان می‌دهد مقیاس تولید اهمیت بالایی دارد. همان‌ طور که در صنعت خودرو تولید ۱۰ میلیون دستگاه هزینه تمام‌ شده را پایین‌تر می‌آورد نسبت به شرکتی که تنها ۵۰۰ هزار دستگاه تولید می‌کند، در نیروگاه‌های خورشیدی هم مقیاس بزرگ اقتصادی‌تر است.

حسین میرافضلی با رد دیدگاه‌هایی مبنی بر غیراقتصادی بودن این نیروگاه‌ها افزود: نیروگاه‌های خورشیدی امروز کاملا اقتصادی هستند. راندمان پنل‌های جدید در چهار تا پنج سال گذشته جهش بزرگی داشته و در چین به سطح ۲۸ تا ۳۰ درصد رسیده است. به همین خاطر چین در حال احداث بیش از ۲۰۰ گیگاوات نیروگاه خورشیدی است؛ این در حالی است که کل تولید برق ایران حدود ۶۳ تا ۶۵ گیگاوات است. آینده جهان بدون شک در اختیار انرژی خورشیدی خواهد بود.

به گفته وی، مشکل اصلی در ایران ساختار قیمت‌گذاری است: بخش خصوصی می‌گوید من از شبکه برق را هزار تا ۱۵۰۰ تومان می‌خرم، در حالی که تولید خورشیدی برایم ۳ تا ۵ هزار تومان تمام می‌شود. طبیعی است که برایشان صرفه اقتصادی ندارد. وقتی برق و گاز یارانه‌ای هستند، هیچ روش تولیدی توجیه اقتصادی پیدا نمی‌کند.

میرافضلی درباره راهکار دولت برای تضمین اقتصادی ‌بودن این سرمایه‌گذاری‌ها گفت: تا سال گذشته دولت برق خورشیدی را با قیمت تضمینی خریداری می‌کرد و این به صرفه بودن پروژه‌ها را تضمین می‌کرد. این روند همچنان می‌تواند ادامه یابد تا سرمایه‌گذار بخش خصوصی دلگرم شود.

وی در پاسخ به پرسشی درباره اجبار ادارات به نصب پنل‌های خورشیدی روی پشت‌بام‌ها نیز بیان کرد: من مخالف این طرح نیستم، اما باید حمایت دولت وجود داشته باشد تا هزینه‌ها برای مصرف‌کننده منطقی شود. اگر بخواهید پنل‌ها را همراه با باتری ذخیره نصب کنید، هزینه‌ها حتی دو برابر می‌شود. بنابراین در چند سال نخست نیاز به حمایت مستقیم دولت وجود دارد.

او اما ریشه اصلی این مشکل را یارانه‌ای بودن انرژی دانست و گفت: راه اساسی این است که قیمت برق و گاز آزاد شود. تا وقتی برق با نرخ یارانه‌ای عرضه می‌شود، هیچ فناوری جایگزین صرفه ندارد. پیشنهاد من همیشه این بوده که دولت قیمت‌ها را آزاد کند، اما یارانه را به‌طور مستقیم به حساب مشترکان بازگرداند. مثلا اگر معیار مصرف خانوار ۱۰ کیلووات در شبانه‌ روز باشد، هر کس در همین محدوده مصرف کند همچنان از تعرفه فعلی بهره‌مند شود و اگر کمتر مصرف کرد، حتی مازاد آن را به صورت یارانه نقدی دریافت کند. اما کسانی که بیش از معیار مصرف می‌کنند باید مابه‌التفاوت را با نرخ آزاد بپردازند.

به اعتقاد میرافضلی، چنین مدلی هم به عدالت نزدیک‌تر است و هم باعث می‌شود مسیر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور هموار شود: تا وقتی مساله قیمت‌گذاری حل نشود، هر راه ‌حل دیگری در حوزه انرژی به شکست منتهی خواهد شد.

در پایان این نوشتار یادآوری می‌شود، استان بوشهر یکی از نقاط مستعد برای راه‌اندازی و توسعه پنل‌های خورشیدی برای تولید برق است که در این راستا، تاکنون مجوز ۷۶۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی صادر و هزار و ۱۰۰ هکتار زمین به سرمایه‌گذاران این حوزه در این استان واگذار شده است. خوشبختانه با راه‌اندازی نیروگاه‌های در شهرهای دیلم، بردستان و خورموج در سال جاری استان بوشهر به تولید ۶۵ مگاواتی برق خورشیدی دست یافته است. به گفته مسئولان ارشاد این استان، تولید برق خورشیدی بوشهر تا سقف دو هزار مگاوات تا پایان دولت افزایش خواهد یافت. بی‌شک این حجم برق تولیدی می‌تواند نقش فزاینده‌ای را در رفع ناترازی انرژی به‌ویژه در حوزه برق ایفا کند و با توجه به اینکه برق تولیدی پنل‌های خورشیدی به همان استان تولیدکننده اختصاص پیدا می‌کند، در کاهش خاموشی‌های این استان بسیار موثر خواهد بود.

…………………………………

زیر یک انرژی

«ایران پلاست»؛ فرصتی برای معرفی دستاوردهای نوآورانه پلیمری‌ها

بامداد جنوب: مدیرعامل پلیمر آریاساسول، نمایشگاه ایران‌پلاست را بستری برای معرفی دستاوردهای نوآورانه، توسعه بازارهای صادراتی و تقویت تعاملات دوسویه با مشتریان معرفی کرد.

محمدرضا حیدرزاده با بیان این مطلب گفت: حضور امسال شرکت پتروشیمی آریاساسول در این نمایشگاه با تمرکز بر رکوردهای تولید، معرفی گریدهای جدید و ارائه برنامه‌های مرتبط با تولید سبز همراه خواهد بود.

وی درباره دستاوردهای آریاساسول در دوره‌های گذشته نمایشگاه ایران‌پلاست توضیح داد: در سال‌های اخیر همواره با دستاوردهای فنی و تجاری قابل‌توجه در نمایشگاه حضور داشته‌ایم. معرفی گریدهای جدید پلی‌اتیلن، ارائه راهکارهای بهره‌وری انرژی و توسعه همکاری‌های بین‌المللی از جمله این موارد بوده است.

به گفته حیدرزاده، امسال نیز برنامه‌های ویژه‌ای داریم؛ از جمله معرفی گریدهای تخصصی برای صنایع بسته‌بندی، کشاورزی و خودروسازی که در سال‌های اخیر تجاری‌سازی شده‌اند، معرفی پروژه‌های نوآورانه در حوزه تولید سبز و کربن صفر و برگزاری جلسات تخصصی با مشتریان داخلی و خارجی برای دریافت بازخورد و توسعه بازار. این نمایشگاه برای ما نه فقط یک رویداد تبلیغاتی، بلکه بستری برای تبادل دانش، تجربه و ایجاد همکاری‌های جدید است.

وی با اشاره به این که شعار آریاساسول با عنوان «پیشرو بودن رویا نیست، باور ماست» ریشه در فرهنگ سازمانی این شرکت دارد، تصریح کرد: این جمله بیانگر نگاه آریاساسول به آینده است و ما معتقدیم پیشرو بودن در صنعت پتروشیمی نیازمند جسارت در تصمیم‌گیری، تعهد به کیفیت و سرمایه‌گذاری مستمر در نوآوری است. ما این پیشرو بودن را در عمل ثابت کرده‌ایم؛ چه در رکوردهای تولید، چه در توسعه بازارهای صادراتی و چه در پروژه‌های نوآورانه‌ای که در مرکز نوآوری و فناوری شرکت دنبال می‌کنیم. این شعار دعوتی است به همه فعالان صنعت که با باور به توان داخلی، می‌توانیم آینده‌ای متفاوت بسازیم.

مدیرعامل آریاساسول درباره رکوردشکنی اخیر این شرکت در تولید ماهانه پلی‌اتیلن گفت: یکی از افتخارات اخیر ما، رکوردشکنی در تولید ماهانه پلی‌اتیلن در دو واحد پلی‌اتیلن سبک و پلی‌اتیلن متوسط و سنگین است. این موفقیت حاصل تلاش شبانه‌روزی همکاران در واحدهای عملیاتی، بهره‌برداری هوشمند از ظرفیت‌های موجود و اقداماتی از جمله بهینه‌سازی فرآیند تولید بوده است. وی افزود: در نمایشگاه پیش رو، این دستاورد را با ارائه آمار دقیق، نمودارهای تولید و جلسات تخصصی با مشتریان و فعالان صنعت به نمایش می‌گذاریم. هدف ما این است که نشان دهیم این رکوردها فقط عدد نیستند، بلکه نمایانگر بلوغ فنی و کارشناسی شرکت هستند.

حیدرزاده درباره نقش نمایشگاه ایران‌پلاست در توسعه بازارهای صادراتی گفت: ایران‌پلاست برای ما یک سکوی صادراتی است، در این نمایشگاه ضمن مذاکره با مشتریان خارجی، نیازهای بازارهای منطقه‌ای را بررسی و توانمندی‌های صادراتی خود را معرفی می‌کنیم.

وی با بیان این که ایران‌پلاست برای ما صرفا یک فرصت بازاریابی نیست، بلکه فضای گفت‌وگوی مستقیم با مشتریان، مصرف‌کنندگان نهایی و فعالان صنعت پلیمر به‌شمار می‌رود، افزود: در سال‌های گذشته از طریق این رویداد موفق شدیم قراردادهایی با شرکت‌هایی از ترکیه، هند، چین و کشورهای آفریقایی منعقد کنیم. همچنین بازخوردهایی که از مشتریان خارجی دریافت کردیم در بهبود فرمولاسیون گریدها، بسته‌بندی صادراتی و خدمات پس از فروش نقش مهمی داشته است. برای مثال، در یکی از دوره‌های نمایشگاه، مشتریان حوزه بسته‌بندی اعلام کردند که برخی گریدهای پلی‌اتیلن سبک تولیدی ما در شرایط دمایی بالا، خواص مکانیکی مطلوبی ندارند، این بازخورد باعث شد تیم تحقیق و توسعه با همکاری مرکز نوآوری، فرمولاسیون آن گریدها را بازبینی کند تا مقاومت حرارتی و انعطاف‌پذیری آن‌ها افزایش یابد. نتیجه این اصلاحات، افزایش رضایت مشتریان و رشد فروش در بازارهای گرمسیری بود.