بیماران از هزینه‌های میلیونی می‌نالند

بامداد جنوب: در روزهای اخیر شیوع آنفولانزا دوباره بالاگرفته تا آنجا که حتی مدارس و دانشگاه‌های استان را به تعطیلی و برگزاری مجازی کشانده است. اگر تا پیش از سرماخوردگی و آنفولانزا از بیماری‌های رایج و کم‌خطر و به‌عنوان ساده‌ترین عارضه فصول سرد شناخته می‌شدند اما اکنون، به‌دلیل شرایط اقتصادی و افزایش مداوم قیمت خدمات سلامت، برای بسیاری از خانواده‌ها به هزینه‌ای میلیونی تبدیل‌شده است. مراجعه به پزشک عمومی، تهیه نسخه دارویی و انجام تزریقات یا سرم‌تراپی، امروزه به‌تنهایی می‌تواند بیش دستمزد چند روز یک سرپرست خانواده را ببلعد و هزینه ایجاد کند؛ حتی برای افرادی که بیمه فعال دارند و انتظار دارند بخش بزرگی از هزینه‌ها تحت پوشش قرار بگیرد وضعیت به همین سادگی نیست.

مراکز درمانی دولتی نیز به‌دلیل شلوغی، کمبود پزشک و حجم بالای مراجعه‌کنندگان، معمولاً باعث می‌شود که بسیاری از بیماران برای سرعت‌بخشی به روند درمان، به مطب‌های خصوصی مراجعه کنند؛ جایی که بار اصلی هزینه، مستقیم بر دوش بیمار است. در کنار آن، هزینه‌های تغذیه بیمار نیز بخش قابل‌توجهی دارد. از آبمیوه‌های طبیعی و میوه‌های تازه گرفته تا مواد غذایی مقوی و پروتئینی که مصرفشان در دوران بیماری افزایش پیدا می‌کند و عملاً هزینه روزانه خانواده را بالا می‌برد. این بخش از هزینه‌ها معمولاً در محاسبات رسمی دیده نمی‌شود اما در عمل، سهم قابل‌توجهی در هزینه درمان خانوار دارد.

گرفتاری‌های شغل باعث شده صبوری برای درمان‌های سنتی و استراحت چندروزه برای بسیاری در دسترس نباشد در نهایت مراجعه به پزشک ضروری ‌شود. اینجاست که هزینه‌ها ناگهان خود را نشان می‌دهد. افزایش قیمت دارو در ماه‌های اخیر، بالا رفتن نرخ مکمل‌ها و سرم‌ها و تفاوت شدید تعرفه پزشکان عمومی، شرایطی ایجاد کرده که حتی درمان یک سرماخوردگی ساده نیز هزینه‌ای چند برابری نسبت به سال‌های گذشته به همراه دارد. گزارش‌های میدانی از مطب‌های عمومی و داروخانه‌های بوشهر نیز همین مسئله را تأیید می‌کند.

یکی از بیماران که طی روزهای اخیر به مطب عمومی مراجعه کرده، می‌گوید: «هزینه یک نوبت ویزیت و دارو برای سرماخوردگی، بیش از یک میلیون تومان تمام شد. روز بعد هم گفتند برای تزریقات باید دوباره مراجعه کنم. هزینه تزریقات جدا بود و اگر قرار باشد دو روز درمان طول بکشد، هزینه از یک میلیون هم بیشتر می‌شود.»

بیمار دیگری که نسخه‌اش شامل سرم و چند مکمل بوده، توضیح می‌دهد: «۶۳۴ هزار تومان هزینه دارو شد. ۱۸۵ هزار تومان هم برای تزریقات. ویزیت پزشک با بیمه تأمین اجتماعی ۲۴۰ هزار تومان بود. در مجموع نزدیک یک میلیون تومان فقط برای یک سرماخوردگی ساده پرداخت کردم.»

پزشکان در برخی موارد، بیمار را به دریافت سرم یا مکمل‌های گران‌قیمت تشویق می‌کنند. همین مسئله باعث می‌شود هزینه نسخه بالاتر برود. کافی است تا مروری بر بسیاری از نسخه‌های ساده داشته باشید تا حداقل به چندین مورد مکمل و ویتامین‌هایی برخورد کنید که به بیمه‌ها زیر بار هزینه آن نمی‌روند. این رفتار که در سال‌های اخیر بیشتر دیده‌شده، به‌ویژه برای بیماران کم‌درآمد و خانواده‌هایی با چند بیمار هم‌زمان، فشار بیشتری ایجاد می‌کند.

در کنار این موضوع، هزینه‌های دارویی نیز طی ماه‌های گذشته افزایش قابل‌توجهی داشته است. داروهای رایج سرماخوردگی و آنفلوانزا که زمانی جزو داروهای ارزان محسوب می‌شدند، امروز با قیمت چندبرابری عرضه می‌شوند و بیماران ناچارند برای درمان خود، مبالغ بیشتری پرداخت کنند.

افزایش هزینه‌ها و فشار اقتصادی بر خانواده‌ها باعث شده برخی افراد به مصرف خودسرانه دارو روی بیاورند. بسیاری از بیماران، به‌جای مراجعه به پزشک، از تجربه‌های قبلی یا توصیه‌های اطرافیان استفاده می‌کنند و داروهای آنتی‌بیوتیک یا سرماخوردگی را بدون نسخه مصرف می‌کنند. این رفتار که در ظاهر باعث صرفه‌جویی در هزینه می‌شود، در عمل تبعات سنگینی دارد. مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند شدت بیماری را افزایش دهد، حساسیت دارویی ایجاد کند و مقاومت میکروبی را بالا ببرد؛ مسئله‌ای که سال‌هاست وزارت بهداشت نسبت به آن هشدار می‌دهد اما با افزایش هزینه‌های درمان، دوباره در حال فراگیر شدن است.

طبق اهداف توسعه کشور، سهم پرداختی مردم از هزینه‌های سلامت باید حداکثر ۳۰ درصد باشد؛ هدفی که برای کاهش فشار اقتصادی بر خانوارها تعیین‌شده بود. بااین‌حال، آمارهای رسمی و گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که هرگز به این عدد نزدیک نشده‌ایم. سهم پرداخت از جیب مردم، به‌خصوص در درمان سرپایی، بسیار بالاتر از استانداردهای مصوب است و روند افزایش قیمت دارو و خدمات درمانی، دسترسی مردم به درمان مناسب را محدودتر کرده است.