فرهنگ 5 بازدید
حضرت فاطمه به روایت قلم و اندیشه؛

بازخوانی ریحانه‌النبی برای نسل امروز

بامداد جنوب: در روزگاری که انسان معاصر در میان انبوه داده‌ها، تصویرها و روایت‌های پراکنده از هویت، معنا و ایمان سرگردان مانده است، کتاب همچنان سنگر مطمئن شناخت، تامل و بازخوانی سرچشمه‌های اصیل انسانیت به شمار می‌رود. این رسانه دیرپا نه‌تنها یادگار دوران اعتماد و اندیشه‌ورزی بشر است، بلکه در عصر سرعت و سطحی‌نگری، به‌منزله چراغی در مسیر بازشناسی بزرگان و الگوهای معنوی تاریخ عمل می‌کند. از همین‌رو، بازخوانی و بازشناسی شخصیت حضرت فاطمه زهرا (س)؛ ریحانه نبوت و نماد والای انسان مؤمن و مسئول در قالب نوشتار و کتاب، ضرورتی فراتر از تکریم یک شخصیت تاریخی است؛ تلاشی برای زنده نگه‌داشتن جان معرفت و پاسداری از ریشه‌های باور در نسل امروز است.

کتاب درباره حضرت فاطمه زهرا (س) نه یک روایت تکراری از کرامت و قدس، بلکه پلی است میان جهان معنوی دیروز و دغدغه‌های پرشتاب امروز. هر صفحه از چنین نوشته‌ای می‌تواند تلاشی باشد برای پیوند نسل جوان با حقیقتی که از حصار زمان و مکان فراتر می‌رود؛ حقیقت زنی که در اندیشه و رفتار، مرزهای سنت و دوران را درنوردید و در آیینه ایمان، خرد، آزادگی و عدالت، چهره زن مسلمان و انسان آرمانی را برای تمام اعصار ترسیم کرد. در جهانی که بخشی از ادبیات، زن را همچنان در قالب‌های محدود و ابزارگرایانه معرفی می‌کند، کتاب متفکرانه درباره حضرت فاطمه، می‌تواند نگاه‌ها را از تصویر کهنه به درون معنا گره زند؛ جایی که زن تجلی اندیشه، رسالت و پرچم‌دار کرامت انسان است.

کتاب، ظرفی است که در آن «باور» به زبان نسل جدید ترجمه می‌شود. از رهگذر پژوهش‌های مکتوب است که می‌توان پیوند میان جهان‌بینی الهی حضرت زهرا با دغدغه‌های جامعه امروز را برقرار کرد؛ از عدالت و مسئولیت اجتماعی گرفته تا نقش زن در معرفت و مشارکت فرهنگی. به همین دلیل است که هر اثر علمی، ادبی یا هنری درباره این بانوی بزرگ، نه‌تنها بازگوکننده زیست قدسی اوست، بلکه زمینه‌ساز شکل‌گیری الگوی عقلانی ایمان در میان نسل علمی و فرهنگی امروز محسوب می‌شود.

بدین‌سان، بازشناسی دوباره حضرت فاطمه زهرا از پنجره قلم و اندیشه، کوششی است برای تقویت ریشه‌های باورمندی در دل نسل امروز؛ نسلی که اگر راه خویش را به منبع روشن ایمان، خرد و محبت پیوند دهد، بی‌تردید می‌تواند در طوفان جهان مدرن، همچنان بر مدار انسانیت باقی بماند. در ادامه این نوشتار تعدادی از کتب معتبر و مرجع درباره زیست و شخصیت حضرت فاطمه (س) برای بازشناسی مطلوب‌تر این بزرگ‌بانوی جهان اسلام به دختران و نسل جوان به‌صورت مختصر معرفی می‌شوند.

«فاطمه از نگاه علی»

کتاب فاطمه از نگاه علی (ع) ابتدا به بیان علل نامیده شدن آن بانوی بزرگ به فاطمه و معنای این اسم پرداخته و محبوبیت ایشان نزد خداوند متعال را بیان کرده است، آنگاه به سروری ایشان نسبت به همه زنان جهان در این جهان و جهان باقی اشاره و محوریت خشم و رضای خداوند متعال در خشم و رضای فاطمه زهرا برجسته کرده و ابعادی از پاکی، طهارت ظاهری و معنوی، عفت، حیاء، عصمت، عبادت و علم ایشان شرح داده است. در ادامه نگارنده از منظر امام علی به معرفی شخصیت این بانوی بزرگ پرداخته و چگونگی ازدواج آن دو با هم و نیز گوشه‌هایی از زندگانی آن دو در کنار هم را توصیف کرده است.

نویسنده در همین زمینه به برخی از صفات فاطمه زهرا از زبان امام علی مانند تلاش و زحمت او در خانه، قناعت و زهد وی، مظلومیت و حقانیت ایشان، روابط صمیمی ایشان با امیرالمؤمنین در منزل و مصائب ایشان اشاره‌کرده و چگونگی رحلت و شهادت آن بانوی بزرگ را از زبان امام علی بیان کرده است. چراکه، نویسنده، معتقد است براى ترسیم چهره ملکوتى دُخت رسول خدا (ص) و تبیین ابعاد شخصیت بى‏نظیر زهراى اطهر (س) کسى بهتر از همسر وی، امیرالمومنین (ع) نمى‏تواند لب به سخن بگشاید.

«فاطمه (س) چشمه جوشان هستی»

این کتاب، اثر احمد زمانی بوده که در ۴۹۴ صفحه منتشر شده است. کتاب حاضر، زندگی درس‌آموز و الگوی همه زنان جهان را در پنج بخش بررسی کرده است: نیمه اول عمر پربرکت فاطمه (س) در مکه مکرمه، والاترین الگوی زنان جهان، جلوه‌های عصمت و هدایت‌گری در سیره حضرت فاطمه (س)، وصایا و حوادث روزهای پایانی عمر صدیقه طاهره (س)، یاران خاص و مرام‌نامه فاطمه (س).

«جلوه‌های رفتاری حضرت زهرا (س)»

کتاب حاضر با تألیف عذرا انصاری و در ۱۹۲ صفحه منتشر شده است. این بانوی بزرگ با بینش و معرفت خود و با رفتارهای الهی‌اش، اسوه کاملی برای همه جهانیان به‌ویژه زنان است. بیان گوشه‌ای از این رفتارها می‌تواند درس‌آموز و زندگی‎ساز باشد، از همین رو اثر حاضر در فصل‌های مختلفی این جلوه‌های رفتاری حضرت را بررسی کرده است.

«سیره فاطمی (س)»

این کتاب اثر محمدجواد مروجی طبسی در ۱۶۰ صفحه تألیف شده است. کتاب حاضر شامل بخش بزرگی از جلوه‌های رفتاری حضرت فاطمه (س) است که در حد توان خود رفتارهای اجتماعی و فردی ایشان را بیان می‌کند. با توجه به شأن اسوه بودن دختر پیامبر (ص)، ایشان بزرگ‌ترین سرمشق زندگی، نه‌فقط برای مسلمانان، بلکه برای کل بشریت تا روز قیامت است. اثر پیش رو در شش فصل تنظیم‌شده است که عناوین فصول آن عبارت‌اند از: فاطمه (س) و ارتباط با خدا، فاطمه (س) و ارتباط با رسول خدا (ص)، ارتباط فاطمه (س) با رهبری امیر مؤمنان (ع)، فاطمه (س) و زندگی مشترک، فاطمه و آداب اسلامی و روابط اجتماعی و فاطمه و مکارم اخلاق.

«خلق‌وخوی فاطمه (س)»

علی‌اکبر کلانتری این اثر را در ۶۳ صفحه به رشته تحریر درآورده است. درباره شخصیت و جایگاه بی‌بدلیل حضرت فاطمه زهرا (س) کتاب‌ها و مقاله‌های پرشماری نگارش یافته است؛ ولی بیشتر این آثار، به معرفی کلی و اجمالی آن حضرت بسنده کرده و از تبیین ابعاد گوناگون شخصیت ایشان به شیوه تخصصی بازمانده‌اند. کتاب حاضر با تکیه‌بر منابع معتبر اسلام و به شیوه تخصصی و با رعایت اختصار، به تبیین مهم‌ترین خصلت‌های اخلاقی آن حضرت، در دو عرصه فردی و اجتماعی می‌پردازد.

«فاطمه (ع) الگوی حیات زیبا»

کتاب حاضر اثر محمدجواد مروجی طبسی در ۱۴۷ صفحه تألیف شده است. حضرت فاطمه زهرا (ع) بانوی جلیل‌القدری است که برای حیات طیبه و زیبای همه انسان‌ها، الگوی تمام‌عیاری است. این انسان معصوم، سرمنشا همه نیکی‌ها و «کوثر» هدایت و رستگاری است.

با همین ویژگی‌هاست که مطالعه زندگانی و سیره او برای همه آدمیان درس‎آموز و حیات‌آفرین است. اثر حاضر با همین انگیزه در فصل‌های متعددی، گذری بر زندگانی این بانوی بزرگوار دارد. این اثر در ۱۰ فصل تألیف شده است که عناوین فصول آن عبارت‌اند از: شخصیت فاطمه (ع) از دیدگاه پیامبر (ص)، فاطمه (ع) و ازدواج با علی (ع)، چشم‎اندازی به خانه فاطمه (ع)، فاطمه (ع) اسوه حیات زیبا، فاطمه الگوی حیا و عفاف، سیمای فاطمه در روز قیامت، فاطمه (ع) و نقل حدیث از پیامبر (ص)، بررسی حوادث هجوم به خانه فاطمه (ع)، دفاع جانانه از حریم ولایت و شهادت حضرت فاطمه (ع).

«من فاطمه هستم»

کمتر از ۱۰ روز پس از رحلت پیامبر اسلام (ص) شش واقعه تکان‌دهنده و بس شگفت و عبرت‌انگیز رخ داد، واقعه شش‌گانه‌ای که حکایت‌گر دو جنبش متقابل بود. ویژگی این کتاب، آموزشی و تحلیلی بودن آن بر مبنای پژوهش‌های تاریخی است و برای این‌که متن آموزشی باورپذیرتر باشد، در قالب هفت گزارش و هر گزارشی با پرسش‌ها و پاسخ‌های تحلیلی تدوین شده است. نویسنده این کتاب را با یک مقدمه و هفت گزارش با موضوعات «همایش انصار، غصب خلافت، غصب فدک، خطبه فدکیه، شرح خطبه فدکیه، تهاجم به خانه وحی و وصیت‌نامه الهی، سیاسی» گردآوری کرده است. از جمله این تحلیل‌ها و گزارش‌ها اینکه آیا غصب خلافت یک اتفاق بوده است یا توطئه، چرا شهروندان مدینه با غصب خلافت مخالفت نکردند، ابوبکر با چه توجیه شرعی فدک را غصب کرده است، اشکالات حقوقی و شرعی غصب فدک چیست، چرا مهاجر و انصار از فاطمه (س) ا حمایت نکردند، تهاجم به خانه وحی در چند مرحله انجام‌گرفته است، راز آتش‌افروزی سران سقیفه چه بوده است، چرا حضرت فاطمه (س) عذرخواهی ابوبکر و عمر را نپذیرفتند، خطبه در جمع زنان انصار در چند محور ایرادشده است، چگونه امام علی (ع) به این وصیت‌نامه عمل کردند، واکنش مردم در برابر دفن شبانه چه بوده است.

«مثل تو، بانوی من، فاطمه»

کتابی داستانی با موضوع میلاد حضرت زهرا (س) که از نگاه کودکی شاداب و پرانرژی به نام سما: در همسایگی خانه پیامبر خدا (ص) و حضرت خدیجه (س) روایت می‌شود. «سما» با نگاه لطیف و کودکانه به ماجرای تولد حضرت زهرا (س) می‌پردازد. نویسنده به‌خوبی توانسته بر اساس متون معتبر تاریخی با ابزار تخیل محتوای دینی را ارائه کند. این نوشته کلرژوبرت فرانسوی است.

«پیراهن دوستی»

کتابی با ۸ قصه که هرکدام با قصه‌هایی جذاب و روان روایتگر بخشی از زندگی حضرت زهرا (س) هستند. داستان‌هایی که با عناوین اشکی بر زخمی، باران مروارید، خالی، اما پر از آفتاب، گرده‌های طلایی نان، یادگاری، گردنبند، اذان ناتمام و پیراهن دوستی که برای گروه سنی کودکان و نوجوانان به قلم مسلم ناصری نوشته شده‌اند.

«مقتل فاطمی نوجوان»

کتابی متفاوت درباره حضرت زهرا (س) است که برای نخستین بار در قالب مقتل و برای گروه سنی نوجوانان به شرح زندگی و سیره حضرت می‌پردازد. کتابی که در پنج فصل، زندگی حضرت زهرا (س) را مورد بررسی قرار می‌دهد؛ تولد و کودکی حضرت زهرا (س)، فاطمه (س) در کلام پیامبر (ص)، فاطمه (س) در کلام و زمانه علی (ع)، فاطمه (س) در زمان شهادت رسول‌الله (ص)، هجوم خونین (مقتل نامه) و کرامات و فضایل حضرت زهرا (س). کتاب مقتل فاطمی، کتابی است که در نگارش آن علاوه بر منابع شیعه، از منابع اهل سنت هم بهره‌مند شده است. نویسنده این اثر علی شعیبی است.

 

 

 

اشتراک‌گذاری:

نظرات

نظر خود را بنویسید

نام و ایمیل اختیاری هستند. فقط نظر شما ضروری است.