کارآفرینی زنان روستایی و ضرورت حمایت
در دنیای امروز، عوامل انسانی به یکی از پایههای حیاتی رشد اقتصادی کشورها تبدیل شدهاند. اگرچه دستاوردهای انقلاب صنعتی چهارم عمدتاً حول محور فناوریهایی همچون هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، فناورینانو و چاپگرهای سهبعدی میچرخید، اما انقلاب صنعتی پنجم رویکردی متفاوت اختیار کرده و سهم انسان را بهعنوان یک عنصر کلیدی و تأثیرگذار در فرآیند توسعه برجسته ساخته است. این رویکرد جدید تأکید دارد که فناوری، هرچقدر هم پیشرفته باشد، نمیتواند جایگزین نقشآفرینی انسان در حوزههای مختلف شود و زیرساختهای انسانی مانند آموزش و ارتقای مهارتها همچنان باید جزو اولویتهای اصلی جوامع باشند.
امروزه ضرورت تربیت نیروی انسانی ماهر و توانمند در سطح جهان، بر کسی پوشیده نیست. عواملی مثل جهانیشدن، مهاجرت نیروی کار، رشد شهرنشینی و تغییرات مستمر نظامهای اقتصادی، دولتها و نهادهای بینالمللی نظیر یونسکو را بر آن داشته است تا برنامههایی گسترده برای آموزش فراگیر تدارک ببینند. این برنامهها، طیف وسیعی از فعالیتها مانند مبارزه با بیسوادی، آموزش پایه برای همه اقشار، ارتقای صلاحیت معلمین، توسعه آموزش فنی و حرفهای، ترویج علم و فناوری، توجه به آموزش حقوق بشر و فرهنگ صلح و سیاستگذاری برای حفظ میراث فرهنگی را دربرمیگیرند. همچنین یونسکو پیوسته در زمینه گفتوگو و تفاهم بین فرهنگی و رشد صنایع خلاق، نقش بسزایی ایفا میکند.
در ایران، نهادهایی مانند اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی نیز مأموریتهایی مشابه را دنبال میکنند و با هدف پیوند و هماهنگی هر چه بیشتر بین دولت و بخش خصوصی تلاش دارند. از سوی دیگر، کانونهای کارآفرینی در استانها به حمایت از صاحبان ایده و کارآفرینان نوپا پرداخته، زیرساختهای لازم را جهت عملی شدن ایدهها و راهاندازی کسبوکارهای نوین فراهم میآورند. این ارگانها بهمنظور تسهیل مسیر کسبوکار، به شناسایی ظرفیتها و استعدادهای بومی پرداخته و تلاش میکنند زمینه رشد نسل آینده کارآفرینان را فراهم سازند.
پویایی اقتصاد معاصر وابسته به کسبوکارهایی است که میتوانند خود را با تحولات سریع محیط پیرامونی هماهنگ سازند. بدین ترتیب، آموزش و توانمندسازی افراد جامعه، مخصوصاً کارآفرینان، سنگبنای پیشرفت اقتصادی تلقی میشود. امروزه دولتمردان به این درک رسیدهاند که رشد کارآفرینی سبب زایش ارزشافزوده، تولید محصولات و خدمات مطلوبتر و حرکت جامعه به سمت رفاه میشود. از اینرو حمایت از کارآفرینان، آموزش جامع آنها و تأمین بسترهای رشد و توسعه کسبوکار، به راهبردی مهم در برنامههای توسعه بدل شده است. در واقع شریان اصلی اقتصاد هر جامعه در دستان کارآفرینان نهفته است و رونق اقتصادی با حرکت نوآورانه و پویای آنها معنا مییابد.
در این میان، توانمندسازی زنان و بهرهگیری از ظرفیت نیمه مغفول جامعه، یک فرصت بینظیر برای تسریع توسعه اقتصادی محسوب میشود. حضور هرچه فعالتر زنان در عرصه کارآفرینی افزون بر تحقق عدالت اجتماعی، چرخهای اقتصاد را با سرعت بیشتری به حرکت وامیدارد. شناسایی چالشها و فرصتهای کارآفرینی زنان، برگزاری رویدادهای علمی و تخصصی و حمایتهای معنوی، نهتنها به بیان مسائل و گشودن گرههای موجود کمک میکند، بلکه بستر بروز استعدادها و مشارکت اثرگذار زنان در اقتصاد را نیز فراهم میسازد. بهاینترتیب جامعهای پیشرو خواهیم داشت که همگام با تحولات جهانی و با اتکا به سرمایه انسانی، آیندهای روشنتر و پایدارتر را رقم خواهد زد.