سیر صعودی ابتلا به دیابت در استان بوشهر

بامداد جنوب – داود علیزاده

 وضعیت ابتلا به دیابت در ایران در سال‌های اخیر روند صعودی داشته و به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های نظام سلامت کشور تبدیل شده است. طبق آخرین آمارها و برآوردهای وزارت بهداشت، حدود ۱۱ تا ۱۲ درصد از جمعیت بزرگسال کشور (بیش از ۵ میلیون نفر) مبتلا به دیابت هستند. این آمار در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی است و شیوع بیماری در استان‌های جنوبی و مرکزی نسبت به استان‌های شمال غربی بالاتر است. همچنین، حدود چهار تا پنج میلیون نفر دیگر نیز مبتلا به «پره‌دیابت» هستند، یعنی در معرض ابتلا به دیابت قرار دارند و اگر مداخلات پیشگیرانه انجام نشود، ممکن است در آینده به دیابت نوع ۲ مبتلا شوند.

از جمله عوامل اصلی افزایش شیوع دیابت در ایران می‌توان به افزایش سن جمعیت، چاقی و اضافه وزن، کم‌تحرکی، سبک زندگی ناسالم، تغذیه نامناسب و استرس اشاره کرد. دیابت نوع ۲ شایع‌ترین نوع در ایران است و بیشتر در بزرگسالان دیده می‌شود، اما متاسفانه رشد فزاینده‌ای در میان جوان‌ترها و حتی کودکان نیز گزارش می‌شود.

عوارض دیابت، از جمله بیماری‌های قلبی-عروقی، نارسایی کلیه، اختلالات بینایی و قطع عضو، بار سنگینی بر دوش نظام سلامت و خانواده‌ها گذاشته است؛ بنابراین، وزارت بهداشت و سازمان‌های مرتبط تلاش خود را بر آموزش، پیشگیری، غربالگری و درمان متمرکز کرده‌اند اما همچنان روند افزایشی ابتلا به دیابت یکی از مهم‌ترین چالش‌های بهداشت عمومی در کشور به شمار می‌رود.

ابتلا به دیابت در استان بوشهر به موضوعی نگران‌کننده برای مسئولان حوزه سلامت و جامعه تبدیل‌شده ‌است. در همین رابطه اولین جلسه اندیشگاه سلامت استان در سال ۱۴۰۴ با حضور رئیس دانشگاه علوم پزشکی، معاونین و فعالان حوزه سلامت، با هدف بررسی وضعیت بهداشت عمومی و راهکارهای مقابله با تهدیدات سلامت جامعه به‌ویژه دیابت، برگزار شد.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در این نشست گفت: ارتقا حوزه بهداشت و درمان استان بوشهر با همدلی و همکاری تمام ارگان‌ها و سازمان‌ها محقق می‌شود. برای حل مشکلات بهداشت و درمان همکاری و مشارکت سازمان‌های مردم‌نهاد (NGO ها) و خیرین حوزه سلامت، ضروری است.

دکتر اله کرم اخلاقی در ادامه افزود: همه درباره درمان صحبت می‌کنند، اما کلید نجات جان‌ها در پیشگیری است و نجات جان‌ها از جاده‌ها و بیمارستان‌ها شروع نمی‌شود؛ بلکه از پیشگیری شروع می‌شود.

وی با تأکید بر اولویت پیشگیری بر درمان تصریح کرد: در نوروز ۱۴۰۴ با تلاش نیروی انتظامی و همکاری مردم، مرگ‌ومیر تصادفات ۲۵ درصد کاهش یافت و بوشهر جزو پنج استان سبز کشور بود، اما باید مشکل را در ریشه حل کنیم.

دکتر اخلاقی با بیان اینکه دولت به‌تنهایی قادر به حل مشکلات حوزه بهداشت و درمان نیست، افزود: خیرین می‌توانند در تأمین آمبولانس، تجهیزات پزشکی و حتی مقابله با ریزگردها یاری‌گر ما باشند.

به گفته وی اهدافی مانند کاهش شیوع دیابت، بدون همدلی تمام ارگان‌ها محقق نمی‌شود و دانشگاه به‌تنهایی نمی‌تواند سیاست‌گذاری را اجرایی کند، بنابراین همکاری و مشارکت خیرین حوزه سلامت، ارگان‌ها و سازمان‌ها برای ارتقا حوزه سلامت ضروری است.

دکتر اخلاقی با بیان اینکه برنامه‌ها و اهداف حوزه بهداشت و درمان باید کمی و زمان‌بندی‌شده باشند گفت: باید با پژوهش‌های نتیجه گرا اشکال کار را یافت و جلسات ما باید تبدیل به اتاق جنگ سلامت شود.

وی با بیان اینکه اجرای برنامه جامع سلامت استان بوشهر بدون مشارکت سایر سازمان‌ها ممکن نیست، تأکید کرد: اندیشگاه سلامت استان اتاق فکر سلامت استان است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی بوشهر تصریح کرد: ۲۰ درصد مؤلفه‌های سلامت در اختیار دانشگاه علوم پزشکی است و بیش از ۸۰ درصد عوامل مرتبط با سلامت، اجتماعی و اقتصادی است.

سرپرست معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در جلسه اندیشگاه سلامت استان بوشهر گفت: معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در اجرای برنامه جامع سلامت استان آمادگی کامل دارد.

دکتر امیرحسین دارابی افزود: دیابت در استان بوشهر سیر صعودی داشته و تهدیدکننده سلامت استان است.

رئیس دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر نیز بیان کرد: خروجی اندیشگاه سلامت استان، برنامه جامع سلامت استان بوده است.

دکتر عیسی صفوی ادامه داد: برنامه جامع سلامت استان بوشهر ۱۲ محور دارد که مهم‌ترین محور آن آلودگی‌های جنوب استان، پسماند، دخانیات و دیابت است.

رئیس دبیرخانه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر افزود: ۴۰ درصد از برنامه جامع سلامت استان بوشهر عملیاتی شده است.

دکتر سیده زینب حسینی رئیس اندیشگاه سلامت استان بوشهر نیز افزود: هر ۱۰ شهرستان استان بوشهر دارای اندیشگاه سلامت است.