فشارافزایی پارس جنوبی در انتظار چراغ سبز شورای اقتصاد

بامداد جنوب: پارس جنوبی بزرگ‌ترین میدان گازی جهان و مشترک میان ایران و قطر است، با توجه به اینکه قطر ۱۰ سال زودتر از کشورمان برداشت از این میدان را آغاز کرده‌است، حدود ۲۱۰ میلیارد مترمکعب گاز از این میدان استخراج کرده‌است، این میدان دارای حدود هزار و۸۰۰ تریلیون فوت‌مکعب (۵۱ تریلیون مترمکعب) گاز طبیعی درجا و ۵۰ میلیارد بشکه (۹.۷ میلیارد مترمکعب) میعانات گازی است.

ایران با تأخیر ۱۰ ساله در سرمایه‌گذاری، در سال ۲۰۰۱ برداشت از این مخزن را شروع کرده به همین دلیل هم با وجود اینکه در سال‌های اخیر در تولید جاری گاز از رقیب و همسایه جنوبی خود پیشی گرفته، این فاصله ۱۰ ساله سبب شده در مجموع آنچه قطری‌ها تاکنون از این میدان برداشت کرده‌اند، بسیار بیشتر از ایران باشد.

این درحالی است که کشورمان در زمان حاضر با تولید ۷۱۵ میلیون مترمکع از قطر که روزانه ۶۵۰ میلیون مترمکعب گاز تولید می‌کند روزانه ۶۵ میلیون مترمکعب بیشتر است؛ اما رقیب هم بیکار ننشسته و یک سرمایه‌گذاری ۲۹ میلیارد دلاری را برای توسعه بخش در اختیار خود موسوم به گنبد شمالی را مصوب کرده و در حال اجرای آن است. افزون بر این، این برتری با نزدیک شدن پارس جنوبی به نیمه دوم عمر مخزن، در معرض تهدید افت فشار طبیعی قرار گرفته و ضرورت اقدام فوری را یادآور می‌شود.

کارشناسان براین باورند که منابع گاز طبیعی تا یک مقطعی با فشار طبیعی برداشت می‌شود و از آن مقطع به بعد فشار طبیعی در نتیجه برداشت افت می‌کند و نرخ تولید هم کاهش می‌یابد، از آنجا که مخزن مشترک پارس جنوبی در آستانه نیمه دوم عمر خود است باید برای جبران افت فشار آن چاره‌اندیشی می‌شد و از فناوری‌های روز دنیا استفاده تا فشار مخزن حفظ شود و میزان تولید افزایش یابد، در غیر این صورت ممکن است بخش عمده‌ای از ظرفیت ازدیاد برداشت از دست برود. با توجه به این هشدار کارشناسان و خطر از دست رفتن بخشی از ظرفیت برداشت، وزیر نفت اعلام کرد که در کوتاه‌ترین زمان ممکن، «طرح فشارافزایی پارس جنوبی» با همکاری سازمان برنامه و بودجه و تصویب شورای اقتصاد اجرایی خواهد شد.

محسن پاک‌نژاد در خصوص تسریع در وضعیت «طرح فشار افزایی میدان گازی پارس جنوبی» به مهر گفت: در خصوص میادین گازی، به طور خاص میدان گازی پارس جنوبی که یکی از مهم‌ترین طرح‌ها در ارتباط با این میدان، طرح فشار افزایی گاز پارس جنوبی است؛ قرارداد این طرح امضا شده و فریندهای تأمین مالی و سازوکارهایی که باید منجر به اجرایی شدن و در واقع تنفیذ قرارداد شود، در دست اجراست. ان‌شاءالله تلاش خواهد شد که در کوتاه‌ترین زمان ممکن، با همکاری سازمان برنامه و بودجه و نهایتاً تصویب در شورای اقتصاد، این موضوع به نتیجه و سرانجام برسد.

وی در پاسخ به وضعیت توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان، اظهار کرد: هرچند بحث میادین مشترک، البته یک بحث گسترده است، اما اگر بخواهیم به طور خاص به میدان نفتی آزادگان اشاره کنیم، باید گفت که این میدان یک مگاپروژه و در واقع یک مگافیلد تعریف شده در حوزه نفت است که با کشور عراق مشترک است؛ تدابیر بسیار خوبی اتخاذ شده و پیگیری های لازم به ویژه در حوزه تأمین منابع مالی برای ادامه توسعه این میدان و کار در این زمینه همچنان ادامه دارد.

وزیر نفت در رابطه با مهاجرت نخبگان صنعت نفت، گفت: در ارتباط با نرخ خروج نخبگان صنعت نفت عدد و رقمی ندارم تا خدمت شما عرض بکنم اما این را بدانید که نخبگان ما سرمایه‌های این سرزمین‌اند و همه تلاشمان را نه فقط در وزارت نفت بلکه سایر دستگاه‌های ذی‌ربط برای حفظ و نگهداری این نسل و جوان‌هایی که زحمت کشیدند درس خواندند و به مدارج نخبگی رسیدند، باید بکنیم. مطمئن باشید این سعی و تلاش از سوی دولت با تمام توان ادامه دارد و قطعاً تمام آنچه که در بضاعت مان است برای حفظ آنان انجام می دهیم.

یادآوری می‌شود، «طرح فشارافزایی میدان گازی پارس جنوبی» به عنوان مهم‌ترین و راهبردی‌ترین طرح صنعت نفت کشور شناخته می‌شود، چراکه با توجه به افت فشار این میدان مشترک در سال‌های آتی، به زودی راه‌اندازی تأسیسات فشارافزایی در قالب ۱۴ سکو با ظرفیت برداشت روزانه دو میلیارد فوت مکعب گاز غنی در دستور شرکت نفت و گاز پارس قرار گرفته است. در همین راستا، قرارداد مطالعاتی مهندسی پایه و پایه پیشرفته طرح عظیم فشارافزایی اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ در قالب ۱۷ بسته کاری به شرکت مشاور ایرانی و با همکاری مشاوران مجرب بین‌المللی واگذار شد.

قراردادهای مقدماتی اجرایی این طرح ملی، ۲۰ اسفندماه ۱۴۰۲ بین شرکت نفت و گاز پارس به عنوان کارفرمای پروژه و چهار شرکت ایرانی به عنوان پیمانکاران اصلی به امضا رسید. این طرح با هدف افزایش ضریب بازیافت گاز، جبران افت طبیعی فشار مخزن مشترک، نگهداشت توان تولید از میدان گازی پارس جنوبی و جبران بخش قابل توجهی از ناترازی گاز کشور با برآورد سرمایه ۱۷ میلیارد دلار اجرا می‌شود. بالاخره در ۱۸ اسفند سال ۱۴۰۳ مدیرعامل شرکت ملی نفت در حضور رییس جمهور و وزیر نفت هفت قرارداد طرح فشارافزایی پارس جنوبی را امضا کرد.

در عین حال میدان آزادگان از میدان‌های نفتی ایران است که در منطقه دشت آزادگان، در فاصله ۱۰۰ کیلومتری از غرب اهواز مستقر می‌باشد. این میدان در سال ۱۳۷۶ به همت مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، در محدوده‌ای به وسعت ۲۰ در ۷۵ کیلومتر، کشف شد. میدان آزادگان از شمال در مجاورت میدان مجنون عراق قرار دارد.

……………………………………..

زیر یک انرژی

ماینرها؛ زالوهای مکنده برق

بامداد جنوب: عضو کمیسیون کشاورزی مجلس، با بیان اینکه همه دولت‌ها مقصر ناترازی انرژی هستند، تاکید کرد: برای مقابله با ناترازی‌ها باید مبارزه جدی و همه‌جانبه با قاچاق برق شود؛ امروز ماینرها برق مردم را مانند زالو می‌مکند و برخی هم از این راه درآمد کلان و مافیای قدرت و ثروت به‌وجود آورده‌اند.

احد آزادی‌خواه در تببین دلایل ناترازی انرژی و راهکارهای مقابله با خاموشی‌ها به ایسنا گفت: ناترازی در کشور ما به هر دلیلی ایجاد شده است لذا اینکه به دنبال مقصر باشیم، مشکلی را حل نمی‌کند البته باید موانع و چالش‌های گذشته را شناسایی کرد.

وی ادامه داد: ناکارآمدی زیادی در بحث تولید و تامین برق داشتیم که در این رابطه همه دولت‌ها مقصر هستند. اینکه یک دولت با یک ساختار سیاسی، دولت قبل یا بعد از خود را مقصر بداند، هیچ مشکلی از مردم حل نمی‌کند.

این نماینده با تاکید دوباره بر اینکه «همه دولت‌ها در مساله ناترازی انرژی مقصرند»، گفت: حدود ۲۰ هزار مگاوات ناترازی و فاصله بین مصرف و تولید برق داریم که این مشکل با ۱۰۰۰ یا ۲۰۰۰ مگاوات حل نمی‌شود؛ این شکاف هر سال بیشتر و جدی‌تر می‌شود بنابراین باید با سرعت بسیار بالا برای حل ناترازی انرژی و مقابله با خاموشی‌ها اقدام کنیم تا حداقل بخشی از آن مدیریت شود.

وی با ارائه راهکارهایی برای مقابله با خاموشی‌ها، توضیح داد: باید با سرعت، قوت و قدرت از ظرفیت واحدهای تولیدی، صنایع و سرمایه‌گذاران برای تولید برق استفاده کنیم. کاری که اکنون دولت آغاز کرده منتها باید با سرعت بیشتری ادامه یابد.

آزادای‌خواه بیان کرد: بسیاری از واحدهای تولیدی و صنایع بزرگ مثل پتروشیمی‌ها و سیمان آمادگی و توانایی و سرمایه برای تامین و تولید برق خود را دارند. دولت تسهیل‌گری کند تا صنایع حداقل برق خود را تامین کنند برای مثال، اگر یک واحد تولیدی ۴۰ مگاوات برق نیاز دارد، دولت آن واحد را ملزم به تولید برق مورد نیازش کند.

وی راهکار دیگر را مبارزه جدی و همه‌جانبه با قاچاق برق عنوان و تصریح کرد: امروز بحث ماینرها بسیار جدی و واقعا فاجعه‌بار است. طبق گزارش ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تاکنون بیش از ۲۴۵۰ مگاوات برق توسط ماینرهای غیرمجاز مصرف شده است؛ این رقم نشان‌دهنده فاجعه‌ای بزرگ است. تازه این میزان فقط برای کشف شده‌هاست و معلوم نیست چه تعداد ماینر فعال دیگر در کشور وجود دارد که برق مردم را مانند زالو می‌مکند، قاچاق می‌کنند و برخی از افراد از این راه درآمد کلان و مافیای قدرت و ثروت به‌وجود آورده‌اند.

آزادی‌خواه تاکید کرد: نهادهای امنیتی و نظارتی و ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، باید خیلی جدی‌تر و سریع‌تر وارد عمل شده و ریشه آن را بخشکانند تا برق کشور به‌هیچ‌وجه قاچاق نشود؛ با این اقدام بخش عمده‌ای از کمبود برق قابل جبران است.

این عضو کمیسیون کشاورزی مجلس مدیریت برق موجود را به عنوان راهکار دیگری برای مقابله با خاموشی‌ها بیان کرد و افزود: درباره اولویت‌بندی بین قطعی برق چاه‌های آب کشاورزی، صنایع یا بخش خانگی، نظرسنجی از مردم شود تا این کار براساس رای مردم صورت گرفته و کمترین آسیب اجتماعی و اقتصادی به کشور وارد شود.

وی یادآور شد: قطع برق چاه‌های کشاورزی اشتباه استراتژیک بود زیرا به‌صورت مستقیم بر تولید خرد و درآمد حدود ۴۰۰۰ بهره‌بردار در سراسر کشور تأثیر منفی گذاشت و به پیکره اقتصادی، ثبات و امنیت شغلی آنان آسیب رساند؛ بنابراین در تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت فعلی برق نیز باید با دقت، سرعت و نگاه جامع‌تر عمل کرد تا کمترین فشار بر مردم و تولیدکنندگان وارد شود.