احتمال انتشار آمار جدید بازار مسکن پس از یک سال

بامداد جنوب: انتشار منظم و دقیق آمار بازار مسکن یکی از مهم‌ترین پیش‌شرط‌های سیاست‌گذاری کارآمد در حوزه مسکن و اقتصاد شهری است. این آمار به سازندگان، خریداران، مستأجران، سرمایه‌گذاران و حتی سیاست‌گذاران کمک می‌کند تا دیدی واقعی از وضعیت معاملات، قیمت‌ها و روندهای حاکم بر بازار داشته باشند و تصمیمات خود را بر پایه اطلاعات به‌روز اتخاذ کنند. نبود این اطلاعات یا انتشار ناقص و دیرهنگام آن، فضای پیش‌بینی‌ناپذیری ایجاد می‌کند که می‌تواند زمینه‌ساز افزایش شایعات، تحلیل‌های نادرست و حتی رفتارهای سفته‌بازانه شود. از مردادماه سال گذشته تاکنون آمار بازار مسکن از سوی نهادهای متولی منتشر نشده است. بااین‌حال به‌تازگی مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد: از طریق یک پروتکل و فرآیند جدید تلاش می‌کنیم داده‌های معاملات ملکی را احصا کنیم و امیدوارم بتوانیم تا یکی دو ماه دیگر گزارش تحولات بازار مسکن را منتشر کنیم.

به نقل از ایسنا نرگس رزبان درباره عدم انتشار آمار بازار مسکن از مرداد سال گذشته تاکنون گفت: تا قبل از سال ۱۴۰۲ معاملات املاک و مستغلات در سامانه ایران املاک ثبت می‌شد و بر اساس همان اطلاعات گزارش تحولات بازار مسکن منتشر می‌شد. به دنبال حذف سامانه ایران املاک، سامانه خودنویس به‌عنوان معیار قرار گرفت اما داده‌های خودنویس بسیار محدود است؛ زیرا معاملاتی که توسط مشاوران املاک منعقد می‌شود در سامانه کاتب است و ما به اطلاعات آن دسترسی نداریم.

وی افزود: با توجه به محدودیت رکورد اطلاعاتی سامانه خودنویس نمی‌توان از داده‌های آن برای تسری به کل بازار مسکن استفاده کرد و ممکن است اختلاف زیادی با واقعیت داشته باشد.

رزبان درباره علت عدم دسترسی به سامانه کاتب بیان کرد: چند بار با سازمان ثبت‌اسناد و املاک کشور که مسئولیت سامانه کاتب را بر عهده دارد مکاتبه داشتیم و جلساتی برگزار کردیم. البته این نکته را هم باید بگویم که به‌طورکلی تعداد معاملات مسکن کاهش پیدا کرده است. درست است که داده‌های سامانه کاتب بسیار بیشتر از سامانه خودنویس است اما در مجموع معاملات اندکی انجام می‌شود.

وی تصریح کرد: در حال حاضر اطلاعات سامانه خودنویس را پردازش می‌کنیم حدود هشت ماه همکاران من کار پردازش را انجام می‌دهند و سعی می‌کنیم اطلاعات دقیقی داشته باشیم و داده‌های غیرواقعی ارائه ندهیم. در حال حاضر به مراحل خوبی رسیده‌ایم؛ اما همان‌طور که گفتم با توجه به محدود بودن داده‌ها امکان انتشار آن وجود ندارد.

مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن گفت: فعلاً منتظر دریافت رکوردهای اطلاعاتی سامانه کاتب هستیم تا آن را با خودنویس تجمیع کنیم.

رزبان در پاسخ به این سؤال که علت این موازی‌کاری که باعث اختلال در داده‌های بازار مسکن شد چه بوده است گفت: این تصمیم در دوره‌های گذشته اتخاذشده، نظر ما این بود که نباید سامانه ایران املاک به این شکل حذف شود و اگر قرار است اقدامی صورت گیرد مرحله‌به‌مرحله و با ایجاد زیرساخت باشد؛ اما به هر ترتیب این اتفاق رخ داده و تلاش می‌کنیم در ماه‌های آینده بتوانیم آماری از وضعیت بازار مسکن ارائه دهیم.

وی درباره زمان انتشار آمار بازار مسکن گفت: با تلاش‌های معاونت مسکن و دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی سعی داریم به فرآیند جدیدی برسیم و پروتکلی را آماده کرده‌ایم. از طریق یک فرآیند جدید می‌خواهیم دیتاها را احصا کنیم. در سامانه خودنویس زمان می‌برد تا به مرحله دقیقی برسیم اما قطعاً این کار را انجام می‌دهیم و ممکن است یکی دو ماه دیگر به نتیجه برسیم.

مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی یادآور شد: در سال ۱۴۰۲ در راستای تکالیف مشخص‌شده در قانون جهش تولید مسکن به‌منظور ایجاد بستر قانونی برای ثبت رایگان قراردادهای اجاره مسکن، ثبت این گروه از قراردادها در سامانه ایران املاک متوقف شد و سامانه‌ای با نام سامانه «خودنویس»، جایگزین سامانه قبلی شد. از مردادماه ۱۴۰۳ نیز ثبت معاملات خریدوفروش در سامانه ایران املاک متوقف شد و این قراردادها نیز به سامانه خودنویس منتقل شد.

رزبان دراین‌باره بیان کرد: در جریان این نقل‌وانتقال سامانه‌ای که تکلیف قانونی نیز بوده است، چند رویداد باعث بروز وقفه در انتشار اطلاعات و آمار قیمت مسکن شد، خاطرنشان کرد: یکی از موارد مهم در این زمینه «ضعف‌های زیرساختی سامانه خودنویس» بود که امکانات پردازش داده‌ها به‌منظور استخراج آمار و اطلاعات و ارائه آن به جامعه، مشابه امکانات سامانه ایران املاک، در آن پیش‌بینی‌نشده بود؛ بنابراین، طی یکسال اخیر، برطرف کردن این نقص اطلاعاتی و زیرساختی در وزارت راه و شهرسازی در دستور کار قرار گرفت.

بنابراین گزارش آخرین آماری که از تحولات بازار مسکن ارائه‌شده مربوط به مرداد ۱۴۰۳ است که مشخص شد قیمت مسکن در تهران به ۸۸.۵ میلیون تومان در هر مترمربع رسیده است.