بیش از ۵۳۰ هزار کارت سوخت غیرمجاز شناسایی شد

بامداد جنوب: سامانه هوشمند سوخت ایران، به‌عنوان یکی از پیچیده‌ترین و گسترده‌ترین معماری‌های توزیع ملی در خاورمیانه، بیش از یک دهه و نیم است که عهده‌دار مدیریت و پایداری دسترسی به فرآورده‌های نفتی در کل کشور بوده است. این سامانه که روزانه متولی توزیع و نظارت بر ده‌ها میلیون لیتر بنزین و نفت‌گاز است، به‌مثابه شاهرگ حیاتی در بخش انرژی کشور عمل کرده و نقش محوری در ثبات اقتصادی و تأمین نیازهای روزمره شهروندان ایفا می‌کند. پایداری این شبکه عظیم که به‌طور مستمر با مدیریت حجم توزیع تقریبی ۲۶۰ میلیون لیتر در روز درگیر است، نیازمند سازوکارهای امنیتی و به‌روزرسانی‌های ساختاری مستمر بوده است.

با وجود این، هر زیرساخت فناوری استراتژیک، پس از گذر از یک دوره عملیاتی طولانی، نیاز به بازتعریف و ارتقاء بنیادین دارد تا بتواند در برابر الزامات نوظهور فناوری و تهدیدات سایبری مدرن ایستادگی کند. به گفته یک کارشناس انرژی، سامانه هوشمند سوخت کشور، فراتر از یک زیرساخت فنی، ستون فقرات توزیع عادلانه و عاقلانه منابع سوختی است که تداوم حیات اقتصادی کشور به پایداری عملکرد آن گره خورده است. این سامانه که در ابتدا با هدف اجرای مرحله اول قانون هدفمندسازی یارانه‌ها راه‌اندازی شد، به سرعت کارایی خود را به اثبات رساند؛ به نحوی که توانست در بیش از سه هزار جایگاه سوخت و سی هزار پمپ، توزیع سوخت را از یک نرخ واحد به مدل سه‌نرخی مدنظر دولت (با در نظر گرفتن موجودی و مصرف)، به شکلی شفاف و بدون وقفه مدیریت کند.

اهمیت راهبردی این سیستم در دهه‌ اخیر، با افزایش حملات سایبری هدفمند علیه زیرساخت‌های کلیدی صنعت نفت، به مراتب پررنگ‌تر شده است. دشمنان به‌طور مشخص تلاش دارند با هدف قرار دادن این بستر شفاف‌ساز توزیع، ساختار عادلانه موجود و منابعی را که این سامانه در اختیار دولت و مردم قرار داده است، مختل سازند. از این رو، هرگونه اقدام برای تضمین تداوم عملکرد و حفظ امنیت این سامانه، اقدامی امنیتی و راهبردی محسوب می‌شود.

با توجه به تجربه‌ نزدیک به دو دهه‌ای این سامانه، از سال گذشته فصل جدیدی از نوسازی آغاز شد. این به‌روزرسانی هوشمندانه که با محوریت توسعه و پشتیبانی فناورانه داخلی رقم خورد، نه فقط یک ارتقاء نرم‌افزاری ساده، بلکه یک بازآفرینی بنیادین زیرساخت است. تمرکز بر بومی‌سازی سخت‌افزارها، تقویت امنیت شبکه و به‌روزرسانی معماری‌های اصلی، زمینه‌ساز حرکت از سیستم پایدار اولیه به یک زیرساخت فناورانه مدرن برای مدیریت دقیق توزیع سوخت کشور خواهد بود.

حال در تازه‌ترین تحولات این فرایند، بانک اطلاعاتی مرکزی این سامانه مورد بازنگری و به‌روزرسانی قرار گرفته است، آن هم پس از ۱۸ سال! این بانک اطلاعاتی در بردارنده کلیه سوابق تراکنش‌ها، مجوزهای مصرف، سیاست‌های قیمت‌گذاری لحظه‌ای و سهمیه‌بندی‌هاست. اهمیت حیاتی این بانک اطلاعاتی در تضمین شفافیت مالی، جلوگیری از قاچاق سازمان‌یافته و اجرای دقیق سیاست‌های حمایتی دولت نهفته است. نوسازی آن، ضامن حفظ سلامت و یکپارچگی داده‌ها در برابر تهدیدات سایبری و همچنین تسهیل اجرای هرگونه سیاست جدید توزیعی در آینده است. این اقدام، خود نشان‌دهنده عمق رویکرد دولت در تقویت پایه‌های استقلال فناورانه برای مدیریت سوخت کشور است.

مدیر سامانه هوشمند سوخت شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران با اعلام خبر به‌روزرسانی بانک اطلاعاتی این سامانه پس از ۱۸ سال گفت: بخش عمده‌ای از هزاران کارت‎ سوخت غیرمجاز شناسایی‌شده، مربوط به موتورسیکلت‌ها و خودروهای سرقتی، خودروهای اوراق‌شده و خودروهایی است که دستور اوراق برای آن‌ها صادر شده است.

عباس باصفا در تشریح روند چگونگی شناسایی بیش از ۵۳۰ هزار کارت سوخت غیرمجاز به شانا گفت: در دولت چهاردهم با تقاطع‌گیری داده‌های سامانه هوشمند با بانک اطلاعاتی فراجا بیش از ۵۳۰ هزار کارت سوخت نامعتبر از سال‌های گذشته شناسایی و از برداشت غیرمجاز روزانه ۱.۳ میلیون لیتر سوخت پیشگیری شد که این اقدام نقش قابل‌توجهی در پیشگیری از هدررفت منابع سوختی کشور دارد.

وی با بیان اینکه بانک اطلاعاتی سامانه هوشمند سوخت در این مدت با پیگیری‌های واحد امور کارت سامانه هوشمند سوخت، همکاری‌های پلیس فراجا، ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و دادستانی کل کشور، پس از گذشت حدود ۱۸ سال به‌روزرسانی و ۵۳۰ هزار کارت سوخت غیرمجاز شناسایی شد، افزود: بخش عمده این کارت‌های سوخت غیرمجاز مربوط به موتورسیکلت‌ها و خودروهای سرقتی، خودروهای اوراق‌شده و خودروهایی با دستور اوراق است که تا پیش از این به‌دلیل دسترسی نداشتن شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی به این اطلاعات، ابطال این کارت‌ها انجام نشده بود.

مدیر سامانه هوشمند سوخت شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران درباره برخی از گلایه‌های مردم در زمینه تأخیر صدور کارت‌های هوشمند سوخت، گفت: ثبت درخواست کارت سوخت با استفاده از دو روش ازجمله ثبت درخواست از طریق سامانه اینترنتی به نشانی fcs.niopdc.ir و مراجعه حضوری به دفاتر پلیس+۱۰ انجام می‌شود که تا پیش از خرداد ۱۴۰۴، فرایند صدور و تحویل کارت سوخت با استفاده از سامانه اینترنی، در مدت زمان کمتر از ۱۰ روز و در روش مراجعه حضوری در مدت ۴۰ روز انجام می‌شد، اما در اوایل تیر امسال، به‌دلیل ضرورت‌های عملیاتی شرکت تولیدکننده کارت، خط تولید به‌مدت یک ماه متوقف شد و سپس به روال عادی خود بازگشت، در نتیجه هم‌اکنون هیچ‌گونه مشکلی برای صدور کارت‌ وجود ندارد و فرایند ثبت درخواست و صدور کارت سوخت با استفاده از هر دو روش طبق روال قبل در حال انجام است.

باصفا با بیان اینکه یکی از اقدام‌های مهم و مؤثری که به‌تازگی انجام شده است، پیاده‌سازی و راه‌اندازی خط جدید تولید کارت هوشمند سوخت است، بیان کرد: تاکنون دانش شخصی‌سازی تجهیزات و دستگاه‌های صدور کارت سوخت در انحصار کشورهای آلمان و چین بوده که همکاران امور کارت با اتکا به دانش بومی و مهندسی معکوس موفق به رفع انحصار در این حوزه شدند که سبب اضافه شدن دستگاه‌های جدید به خط تولید صدور کارت و افزایش چند برابری ظرفیت تولید روزانه کارت سوخت می‌شود.