افول بهره‌وری نیروی کار در گرما

این روزها که ملموس­­ترین دغدغه افراد در جنوب کشور حضور پررنگ آفتاب و روزهای طاقت‌فرسا است پرداختن به شرایط کاری کارگران به‌عنوان یکی از رکن‌های اصلی چرخه اقتصادی ضروری است. با شدت گرفتن گرمای طاقت‌فرسای مردادماه در استان بوشهر، شرایط کاری کارگران با چالش‌های جدی مواجه شده است. دمای هوا در اکثر شهرهای استان به مرز ۵۰ درجه سانتی‌گراد رسیده است و این وضعیت، نگرانی‌ها را درباره سلامت و ایمنی جانی کارگران، به‌ویژه آن دسته که در فضای باز فعالیت می‌کنند، افزایش داده است. کارگران شاغل در بخش‌های مختلف همچون صنعت نفت و گاز، کشاورزی، ساخت‌وساز و خدمات شهری و شهرداری، روزانه ساعت‌های طولانی را زیر تابش مستقیم آفتاب و در محیط‌های با دمای بالا سپری می‌کنند. این شرایط نه‌تنها باعث کاهش بهره‌وری می‌شود، بلکه خطرات جدی مانند گرمازدگی و سایر عوارض ناشی از حرارت بالا را به دنبال دارد. پزشکان و کارشناسان بهداشت حرفه‌ای هشدار می‌دهند که قرار گرفتن طولانی‌مدت در چنین دماهایی، می‌تواند منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیر کلیوی، قلبی، پوستی و حتی مرگ شود. از طرف دیگر تداوم کار در شرایط نامساعد، نه‌تنها به قیمت جان و سلامتی کارگران تمام می‌شود، بلکه با کاهش بهره‌وری، منجر به خسارات اقتصادی قابل‌توجهی برای کارفرمایان و کل جامعه می‌گردد.

با وجود توصیه‌های مکرر مسئولان و نهادهای مربوطه مبنی بر رعایت نکات ایمنی و استراحت کافی در ساعات اوج گرما، بسیاری از کارگران به دلیل فشارهای اقتصادی و لزوم تأمین معاش خانواده، ناچار به ادامه کار در این شرایط دشوار هستند. ریشه‌های این مشکل علاوه بر شرایط اقلیمی، در عواملی چون فقر، ناآگاهی و ضعف در اجرای قوانین و مقررات نیز نهفته است؛ بنابراین فعالان حقوق کارگری خواستار توجه بیشتر دولت و کارفرمایان به وضعیت این قشر آسیب‌پذیر شده‌اند.

این چالش، علیرغم شدت آن غیرقابل حل نیست. با اتخاذ تدابیر پیشگیرانه، هماهنگ و جامع، می‌توان تأثیرات مخرب گرمای شدید بر کارگران را به حداقل رساند. تغییر ساعات کاری به ساعات خنک‌تر روز، فراهم آوردن امکانات رفاهی و بهداشتی ضروری مانند آب خنک، سایبان و فضاهای استراحت مناسب، آموزش مستمر کارگران و کارفرمایان در خصوص خطرات و راه‌های پیشگیری و مهم‌تر از همه، اجرای قاطعانه قوانین و نظارت دقیق بر رعایت استانداردهای ایمنی و بهداشتی، گام‌های اساسی در جهت بهبود وضعیت چالش‌برانگیز کنونی هستند.

همچنین حمایت‌های قانونی و اجتماعی، از جمله تقویت پوشش بیمه‌ای و ارائه تسهیلات به کارگران آسیب‌دیده، نیز ضروری است. در نهایت خاطرنشان می‌شود توجه به سلامت و رفاه کارگران، فراتر از یک وظیفه اخلاقی و انسانی، یک سرمایه‌گذاری بلندمدت برای افزایش بهره‌وری، رشد اقتصادی پایدار و ایجاد جامعه‌ای عادلانه‌تر است. با همبستگی دولت، کارفرمایان، کارگران و جامعه مدنی، می‌توانیم آینده‌ای روشن‌تر و ایمن‌تر برای زحمتکشان جنوب کشور رقم بزنیم.

در شرایط کنونی، سکوت و بی‌تفاوتی، خسارتی دوچندان به جامعه وارد می‌کند. توجه جدی به مشکلات کارگران و ارائه راهکارهای عملی، ضرورتی است که نه‌تنها منافع کارگران، بلکه آینده اقتصادی و اجتماعی کل منطقه را تضمین می‌کند. توجه امروز، سرمایه فرداست.