صنعت در خدمت تخته‌سیاه

بامداد جنوب – حجت عبداللهی‌پور

کمبود فضای آموزشی و مدرسه در محدوده پارس جنوبی، معضلی است که همچنان بی‌وقفه در این منطقه ثروتمند خودنمایی می‌کند؛ مشکلی که در شهرهای جم و کنگان، بیش از دیگر نقاط به چشم می‌آید، به طوری که هر سال با رشد جمعیت و افزایش مهاجرت نیروهای کار ابعاد آن گسترده‌تر می‌شود. در این بین، برخی شرکت‌های پتروشیمی و هلدینگ‌های فعال در منطقه با درک مسئولیت اجتماعی خود و ضرورت سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های آموزشی، توجه ویژه‌ای به توسعه فضاهای آموزشی و احداث مدارس کرده‌اند. این رویکرد اگرچه هنوز فاصله زیادی تا پاسخ کامل به نیازها دارد، اما می‌تواند الگویی عملی برای پیوند توسعه صنعتی با ارتقای کیفیت زندگی و آینده‌سازی برای نسل‌های جدید در سایه پارس جنوبی باشد.

نمونه روشن این مسئولیت‌پذیری را می‌توان در اقدامات پتروشیمی پردیس مشاهده کرد که طی سال‌های اخیر گام‌های ملموسی در مسیر مدرسه‌سازی و ارتقای زیرساخت آموزشی منطقه برداشته است. این پتروشیمی، در چارچوب مسئولیت‌های اجتماعی خود در قبال جوامع محلی و پیرامونی، در سال ۹۶ یک مدرسه ابتدایی را در روستای سهموی شمالی شهرستان عسلویه احداث و راه‌اندازی کرد. ساخت این مدرسه نقش بسزایی در پاسخگویی به نیاز آموزشی دانش‌آموزان این روستا ایفا کرده و امروز پذیرای شمار قابل توجهی از دختران و پسران مقطع ابتدایی است.

این مدرسه شش‌کلاسه با مساحت ۳۵۲۰ مترمربع، شامل ۷۰۰ مترمربع زیربنای ساختمان آموزشی، ۹۰۰ مترمربع زمین چمن مصنوعی و ۲۲۰۰ مترمربع محوطه‌سازی است که با اعتباری بیش از ۱۶ میلیارد ریال ساخته و با نام «پردیس» نام‌گذاری شده است. همچنین این شرکت پیش از این نیز مدرسه دیگری را در روستای زلزله‌زده شنبه شهرستان دشتی احداث کرده بود.

مدرسه‌سازی پتروشیمی پردیس اما به همین نقطه محدود نمانده است؛ این شرکت در سال جاری نیز ساخت یک مدرسه دیگر را در شهرستان عسلویه بر عهده گرفته تا سهم مؤثری در گسترش سوادآموزی و دانایی‌افزایی کودکان این منطقه استراتژیک و چندقومیتی داشته باشد، منطقه‌ای که آینده‌اش به سرمایه انسانی باسواد و توانمند گره خورده است. این استمرار در سرمایه‌گذاری آموزشی، اکنون در قالب پروژه‌ای بزرگ‌تر و هدفمند ادامه یافته است که جزئیات آن نشان می‌دهد پردیس به دنبال ایفای نقشی پایدار در آینده‌سازی منطقه است.

در این راستا، پتروشیمی پردیس به‌تازگی در تفاهمنامه‌ای که با فرمانداری عسلویه منعقد کرده، ساخت مدرسه متوسطه دخترانه ۱۲ کلاسه «پردیس» را با هدف توسعه عدالت آموزشی در این شهرستان در برنامه‌های خود قرار داده است. این پروژه با زیربنای تقریبی ۲۳۰۰ مترمربع و بودجه برآوردی ۶۵ میلیارد تومان برنامه‌ریزی شده و مدت اجرای آن ۱۸ ماه تعیین شده است.

مدیرعامل پتروشیمی پردیس در آیین انعقاد تفاهمنامه ساخت این مدرسه دخترانه با اشاره به تأکید ریاست محترم جمهوری بر توسعه زیرساخت‌های آموزشی، گفت: برای گسترش فضاهای آموزشی در شهرستان عسلویه سهمی مؤثر بر عهده می‌گیریم. این اقدام بخشی از مسئولیت اجتماعی پتروشیمی پردیس است و آن را بدون هیچ‌گونه منت انجام می‌دهیم.

عبدالرحیم قنبریان با مرور سوابق شرکت در حوزه مدرسه‌سازی افزود: پیش از این، دو مدرسه شش‌کلاسه در روستای شنبه و روستای سهمو شمالی احداث شده و مشارکت فعالی نیز در ساخت و توسعه فضاهای آموزشی منطقه پارس – از جمله مدرسه و دانشگاه – داشته‌ایم. این مسیر را با رویکردی پایدار ادامه خواهیم داد.

همچنین در امتداد همین نگاه، هلدینگ خلیج فارس نیز با رویکردی مثبت و مسئولیت‌محور به توسعه فضای آموزشی و مدرسه‌سازی در پارس جنوبی وارد عمل شده و طرح‌ها و پروژه‌هایی را برای ارتقای زیرساخت تحصیلی مناطق محروم و پرجمعیت این حوزه تعریف کرده است.

که در این راستا، همزمان با شروع آغاز سال تحصیلی جدید و در پی دستور دکتر شریعتمداری مدیرعامل هلدینگ خلیج فارس مبنی بر توسعه فضاهای آموزشی و مشارکت در طرح نهضت مدرسه سازی حسب دستور رئیس جمهور پروژه مدرسه ۴ کلاسه شهرک پردیس جم با حضور نماینده دولت در شهرستان جم ( دکتر تنگستانی فرماندار جم)، محمدمجاور شیخان مدیرعامل شرکت عملیات غیرصنعتی پازارگاد و مسئولان آموزش و پرورش و مقامات محلی به بهره‌برداری رسید.

این مدرسه با کاربری فضای آموزشی با زیر بنای ۲۵۰ مترمربع به عنوان نخستین پروژه از پروژه‌های آموزشی در دست اجرای شرکت پازارگاد در مدت زمان کمتر از ۲ ماه آماده بهره‌برداری شد و در اختیار دانش‌آموزان و ‌‌مجموعه آموزشی شهرک پردیس جم و خانواده‌های صنعت پتروشیمی قرار گرفت.

در کنار این پروژه‌های عمرانی و مدرسه‌سازی، هلدینگ خلیج فارس رویکرد حمایت مستقیم از دانش‌آموزان را نیز در دستور کار خود قرار داده و با اجرای طرح بورسیه هزار دانش‌آموز مستعد در ماهشهر و عسلویه، حلقه مسئولیت اجتماعی خود را از ساخت فضاهای آموزشی به پرورش سرمایه انسانی گسترش داده است.

در این راستا، مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس با تأکید بر مسئولیت‌های اجتماعی این هلدینگ، گفت: این هزار دانش‌آموز همگی از فرزندان مستعد مناطق ماهشهر و عسلویه هستند که کار شناسایی این استعدادها از مدتی قبل آغاز شده بود تا شرکت صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس بتواند این افراد را که همگی در پایه‌های هشتم تا دوازدهم مشغول به تحصیل هستند از ابتدای سال تحصیلی جدید تحت حمایت کامل تحصیلی قرار دهد. به گفته محمد شریعتمداری، این اقدام همسو با تأکید رئیس‌جمهوری مبنی بر توانمندسازی نظام آموزشی و تجهیز و نوسازی مدارس با استفاده از منابع مسئولیت‌های اجتماعی صورت‌ گرفته است.

در چنین شرایطی، نقش صنایع بزرگ و هلدینگ‌های فعال در منطقه در توسعه فضای آموزشی پارس جنوبی بیش از پیش اهمیت می‌یابد؛ جایی که می‌توان با سرمایه‌گذاری هدفمند در زیرساخت‌های آموزشی، این شکاف را کاهش داد و از دل ظرفیت‌های صنعتی، سرمایه انسانی توانمند پرورش داد. جایی دوری نرویم، متاسفانه در همین منطقه مدارس روستایی و شهری وجود دارد که هنوز با کمبود امکانات اولیه آموزشی مانند سیستم سرمایشی–گرمایشی و کلاس‌های استاندارد روبه‌رو هستند.

در عسلویه، جم، کنگان و حتی بندر بوشهر، بسیاری از دانش‌آموزان در نزدیکی این صنایع میلیارددلاری نفس می‌کشند، اما آینده تحصیلی‌شان در مدارسی بدون آزمایشگاه شیمی یا کارگاه فنی رقم می‌خورد. این شکاف، نه‌تنها نابرابری آموزشی را عیان می‌کند؛ بلکه نشانه‌ای از یک تناقض تلخ است؛ انرژی تولید می‌کنیم اما انرژی انسانی را فراموش کرده‌ایم.

بنابراین اگر صنایع نفت و گاز مستقر در استاند بوشهر، مسئولیت اجتماعی را نه به‌عنوان یک اقدام نمایشی، بلکه به‌عنوان یک وظیفه استراتژیک ببینند، می‌توانند شکاف میان صنعت و آموزش را به فرصتی طلایی برای توسعه پایدار تبدیل کنند. نگاهی به تجارب جهانی نشان می‌دهد که بسیاری از قطب‌های انرژی دنیا، آموزش را در اولویت قرار داده‌اند.

در نروژ، شرکت‌های نفتی بخشی از درآمد خود را به توسعه مدارس فنی و دانشگاه‌های مرتبط با انرژی اختصاص داده‌اند. در قطر، «دانشگاه انرژی» با حمایت مستقیم شرکت‌های گازی تاسیس شده تا نسل آینده متخصصان بومی تربیت شوند. در آمریکا، ایالت‌های نفت‌خیز مانند تگزاس، بخش بزرگی از درآمدهای نفتی را به مدارس و دانشگاه‌ها اختصاص می‌دهند. مقایسه این تجارب با وضعیت استان بوشهر، عمق عقب‌ماندگی ما را در این زمینه روشن می‌سازد.

از همین‌رو، انتظار می‌رود رسانه‌ها و نهادهای مدنی فشار اجتماعی برای تغییر وضعیت آموزش در استان را افزایش دهند؛ چراکه بوشهر امروز بر دریایی از انرژی نشسته است، اما اگر برای آینده فرزندانش تدبیری اتخاذ نشود و کاری صورت نگیرد، این انرژی به جای نعمت، به نقمت بدل خواهد شد. توسعه پایدار زمانی معنا دارد که صنعت و آموزش هم‌افزا باشند.

نسل آینده استان بوشهر شایسته آن است که در کنار شعله‌های فلر پالایشگاه‌ها، شعله امید به آینده‌ای روشن در مدارس‌شان زبانه بکشد. اگر امروز صنایع نفت و گاز و نهادهای مسئول به فکر آموزش نباشند، فردا هیچ سرمایه‌گذاری نفتی و گازی نمی‌تواند کمبود نیروی انسانی بومی و متخصص را جبران کند.